Alle inzendingen over Dèr Mouw

- naar Johan dèr Mouw…

Vroeger kon je erop vertrouwen Dan gingen de handen uit de mouwen. De mouwen opstropen De zaak niet laten lopen Maar er aan bouwen. Maar de generatie watjekouwen Kan alleen nog maar mauwen.…

Spreek nooit, door mij verrijkt, met domme spijt Van cirkus, slappe koord en akrobaat: 'T is of nog nevelige dageraad De zon zijn stijgen, dat hem draagt, verwijt. Bedenk ook dit: je zou tot literaat Verworden zijn, had ik je niet geleid: Jou leerde mijn Natuur natuurlijkheid, Die boek'rig versgepruts als leugen haat. Hierover zeg 'k…

Met 't vlossig deksel was de wind aan 't spelen; En nu de weefsels losgeplozen zijn, Wijs ik je met mijn stok van zonneschijn Dwars door de ring van drijvende kastelen, Hoe 't vasteland ligt als een open schrijn, Vol blauw gefonkel van gletscherjuwelen, Behoedzaam vastgelegd in groen-fluwelen Kussens met stralig zilverfiligrein. Ja, straks…

Ik hoorde en zag. Zelf kon ik niets dan zwijgen. Iets stuurde mijn schommelend evenwicht. Kwam ik uit 't donker? Kwam ik uit het licht? Was 't zakken van mijn denken? Was het stijgen? Lang weet ik, dat mijn wereld is mijn eigen Prachtig paleis, door 't eeuwig Zelf gesticht: Kort weet 'k, dat er een schat begraven ligt, Zoals in sprookjes…

't Is nacht. 'k Zit op de hei. Nergens geluid. Over me staat, als transparant kristal rondom een oude berggod in zijn hal een halve bol van stilte, die me omsluit: 'k hoor, hoe heel ver een lang gillende fluit een tunnel boort; mijn berg kraakt overal. Een blaf, ginds, hakt een gat; en recht en smal knapt een spleet open, tot mijn oor hem…

De laan in, uit westlijke wolkensluis, Stuwt-op ’t oranje licht; ’t gewelf van toppen Lijkt, vastgeklonken met fel kop’ren knoppen, Geelgroene naad van zacht hellende buis. Ik freewheel over licht; langwerp’ge droppen Trillen op ’t stuur; en ’k luister naar ’t geruis Achter me in ’t dorre blad, en naar ’t gedruis Bij sprong of droog geknap…

Op zee en wolkbank ligt een zelfde tint Van oud lood, dof beslagen, blauwig grauw; Daarboven kalkig wit, waarna het blauw Met langzaam vloeiende overgang begint. Geen horizon, geen streep van schuim, geen wind: Plots'ling lopen er banen, zonder vouw, Vol glans, als op de hals ligt van een pauw, Prachtig-glad lint naast evenwijdig lint.…

Bloedplassen, trots het zonlicht levend rood, Zag 'k wijd vervloeien tot de horizont; Uit lang gespleten, geel ett'rende wond Walmde wee-zoete reuk, als van de dood; En 't leek, alsof een bloedstraal opwaarts spoot, En onbeweeglijk hing boven de grond: De droppels sidderden, helrood en rond, Gestold tot blad'ren aan de beukeloot. De zon…

Naast mijn pendule zit, in koncentratie Vergaan, de ijsvogel van Van Hoytema: Onwerklijk is de wereld - Ik verga, Terwijl ik 't zie, ook zelf in kontemplatie. Aan de and're kant, kruisbeens, zit Gotama, Afwezig, de ogen dicht na revelatie: Te boven is 't bewustzijn de adoratie Door ondergang in de unio mystica. Naar de een, naar de ander…

Blauw, licht en stilte tot de horizont. - Vroom luistert 't onbeweeglijk voorjaarsland Naar gouden profetie, die, zon-gezant, De wind herhaalt met nadruklijke mond. Rustig-sterk stapt een zaaier, jong en blond, Helblauwe streep tegen grijs-glinst'rend zand: Beslist gebaar van zegenende hand Sprenkelt nevelend stofgoud op de grond. Ruisen…

Klein kindje heeft verdriet, maar moeder laat Voor hem een mooi geel balletje in een kring Ronddraaien - en het schijnt een gouden ring - Aan een onzichtbare, elastieken draad; Dan met een hamertje op een gam'lang slaat Ze wijsjes, uit heel verre herinnering; En 't draaiend balletje en 't metaal-geting Leidt-af het kindje, en 't zingt en…

Soms kan op 't berglandschap de zon niet schijnen, Dat kleine ding, zoek onder wolk-ruïnen; Dan 's morgens staat, bij donder van lawinen, 'T kosmisch sonnet van kleuren en van lijnen: Grens tussen blauwe, onwereldse kwatrijnen, Hangt smal een wolkenstreep, geel als lupinen; Omhoog, omlaag wijzen, aardse terzinen, Sneeuwtoppen rood, en glooiend…

Soms, als je 's winters op 't besneeuwde pad Wandelt langs beuken, vind je een plekje diep In 't bos - 't is, of een stukje zomer sliep, Dat met de zwaluwen mee te gaan vergat: Geen sneeuw. Een herfstdraad. Mos. Een mug. Gepiep Van 't meesje tussen zonnig roodbruin blad. 'T is, of je haast de toverwoorden had, Waarmee je zon en zomer…

Kent iemand dat gevoel: 't is geen verdriet, 'T is geen geluk, geen menging van die beiden; 'T hangt over je, om je, als wolken over heiden, Stil, hoog, licht, ernstig; ze bewegen niet. Je voelt je kind en oud; je denken ziet Door alles, wat scheen je van God te scheiden. 'T is, of een punt tot cirkel gaat verwijden; 'T is, of een cirkel…

Vliegende bloem uit glanzen van opaal, Drijft, levend spectrum, in 't geweldig licht Van tropenzon de vlinder, even licht, Neen - drijvend, lichter dan de zonnestraal. Dreigt vijandschap uit schaduw, op eenmaal Laat hij zich vallen, vouwt zijn glorie dicht, En tussen kleurloze vermolming ligt Uitgedoofd 't brokje zon, onvindbaar-vaal.…

IJlende trein schijnt, trillend, stil te staan, En 't is, terwijl ik kijk droom'rig door 't glas, Of heel de wereld machtig stelsel was Van reuz'ge rad'ren, die onhoorbaar gaan, Met blauw-saffieren velgen, plas naast plas, En smal-smaragden spaken, laan naast laan, En brede, gouden spaken, graan naast graan, Went'lend om verre toren, rustende…

Doornig van wrok staat somber, dor en grauw De distel van mijn ziel, stug-hard als hout, En in mijm'rende zelfmarteling houdt Hij vast de verre herinn'ring, wreed en trouw, Hoe eens zijn jeugd herhaalde 't hemelblauw En 't zeeverschiet, van 't hoge duin geschouwd; En nu, verschroeid en stukgestormd en oud, Kronkelt zijn wanhoop in stek…

Tussen golven en sterren, vreemd aan de aard, Zeilt de albatros zijn wijdgewiekte vlucht, En dubb'le oneindigheid van nacht en lucht Orakelt rond zijn eenzaam trotse vaart. Hem, diep vertrouwd met storm en sterren, spaart De wijze zeeman; de ander is een klucht Zijn neergeruiste hoogheid, dat tot vlucht Hij sart, die hem van de ondergang bewaart…

Zoals een zaadpluis door een spinragdraad, De glinst'rende door 't glinst'rende gevangen, Een korte poos stil trillende blijft hangen, En dan langs lucht'ge helling opwaarts gaat, Zo kleeft de mensenziel zich vol verlangen Aan ijle broosheid van geluk, en haat De vlaag van 't lot, die stuk het spinsel slaat En voort haar jaagt tot nooit…

Vaak, als 'k aan mijn verleden troost wil vragen En, vlucht'ling, binnentreed herinn'ring's zalen, Loop 'k wezenloos, afwezig, rond te dwalen, Schimmige herinn'ring zelf uit vroeger dagen: Muzeum, koud en stil, van sarkophagen - Vergeten dienst van vrome wierookschalen - En marmerpuin of leegte op piedestalen, Die eenmaal Godenschoonheid…

Zoals een ongelukkig man de rij Van smartgedachten in zich klinken hoort - Lang, lang geleden had 't zich ingeboord, En steeds herleeft hij 't, al is 't leed voorbij; En denken moet hij: 'Als ik toen... Als zij...' - En 't eindloos vaak herhaalde, woord na woord, Herhaalt zich strak. - 'T is af. - Hij kan nu voort Met 't werk, maar weet:…

Soms, plots'ling, door mijn Brahmanvrede heen, Schreeuwt als een stervend beest mijn oud verdriet: Een reuk, een landschap, een herinnerd lied Roept op naar 't leven, wat gestorven scheen. Dan mis ik wie ik liefhad meer dan een; Besef van eeuwige Eenheid gaat te niet: Mijn blik, door mens'lijkheid verduisterd, ziet Smartelijke gescheidenheid…

Stil, zonder dorpen, weiden, watervallen, Ontzaglijk niets van kart'lig silhouet, Drijven onwerklijk, blauw op violet, Op nevelring vergletscherde Alpenwallen: Als had de vorst op welvend glas gezet Een wereldfantazie in ijskristallen, Staan in één vlak, één glorie over allen, De toppen, verste en naaste, zonder smet. Zo zie ik soms in…

Als 'k aan een brief van wie ik liefheb, smul, Verleng door kleine hapjes ik 't onthaal: Mijn ogen likken zuinig ied're haal, led're misplaatste punt op, ied're krul; Met een gedachte aan mij, een glimlach, vul Ik 't wit tussen twee letters, en 'k vertaal Een inktkladje als een half beschaamd signaal, Dat - als de pen - het hart vol was en…

Wie ziet niet soms zich liggen in de kist, Geroerd, dat zoveel schoons moest ondergaan? Wie hoort uit 't graf niet roemen, stil voldaan, Deugden die buiten hem geen sterv'ling wist? Wie denkt niet bij zichzelf: Wonderlijk is 't, Dat alles dan gewoon zijn gang zal gaan, En het heelal 't de moeite van 't bestaan Nog waard zal vinden, als 't zijn…

Door blauwe gaatjes valt uit beukenbogen Op dood blad spikk'ling van roodkop'ren vlekken; Als soms, schuivend, ze elkaar schimmig bedekken, Is 't, of ze levend uit zich zelf bewogen. Ritselend komt een vlinder aangevlogen En weifelt rond rondom de lichte plekken; Hij zit; en nu zijn vleugels plat zich strekken, Staart in de zon de pauwglans…

Waar bleef wel de meetkund'ge, die begon, Zijn gouden werkstuk ginds te construeren? Hij liet een paar reusacht'ge tekenveren Achteloos liggen op de horizon. Wat cirkelboog en punt daarbuiten leren, Neergezet, scherp, met heldergeel crayon Op effen vlak van blauwig grijs carton, Staat in het oost de nacht te mediteren. En langzaam, langzaam…

'T is zomer; Zondagmorgen. Een toneel Zie 'k plots'ling voor me uit verre jongensjaren: Ik lig in 't gras; er liggen rozeblaren Overal om me, roze en wit en geel; Mijn moeder speelt piano, 't laatste deel Van Gounod's Faust. En 't leek op eens, als waren Aan 't trillen ergens in mij zelf de snaren, En 't bonsde door mijn borst tot…

Grottenpaleis van nachtlijke Sibulle Stond zwart voor 't oosten; fakkelvlammen deden Flikk'ringen vliegen langs scherpkant'ge treden Van trap in plots'ling blauwe vestibule. En zichtbaar achter transparante tule, Die van 't terras fosferde naar beneden, Wezenloos, groenig wit kwam aangegleden De maan, bewusteloze somnambule; En stond…