Alle inzendingen van Guido Gezelle

De navond komt zo stil, zo stil, zo traagzaam aangetreden, dat geen en weet, wanneer de dag of waar hij is geleden. ‘t Is avond, stille... en, mij omtrent, is iets, of iemand, onbekend, die, zachtjes mij beroerend, zegt: '‘t Is avond en ‘t is rustens recht.' De bomen dragen gans de locht vol groen, nog onbestoven; en ‘k zie, zo dicht hun…

De navond komt zo stil, zo stil zoo traagzaam aangetreden, dat geen en weet, wanneer de dag of waar hij is geleden. ‘t Is avond, stille... en, mij omtrent, is iets, of iemand, onbekend, die, zachtjes mij beroerend, zegt: '‘t Is avond en ‘t is rustens recht.' De bomen dragen gans de locht vol groen, nog onbestoven; en ‘k zie, zo…

Als zorgen mijn harte verslinden, als moeheid van ‘s werelds getier; dan zoeke ik weerom de beminde, dan grijpe ik de oude brevier. o Schat ongevalster gebeden, brevier, waar, in ‘t korte geboekt, Gods woord, en Gods wonderlijkheden, nooit een ongevonden en zoekt! o ‘t Werk van gezetelde Pausen, wat zegge ik, Gods eigen beworp; o sterkte…

De vlaamse tale is wonder zoet, voor die haar geen geweld en doet, maar rusten laat in ‘t herte, alwaar ze onmondig leefde en sliep te gaar, tot dat ze, eens wakker, vrij en vrank, te monde uitgaat haar vrije gang! Wat verruwprachtig hoortoneel, wat zielverrukkend zingestreel, o vlaamse tale, uw kunste ontplooit wanneer zij ‘t al vol leven…

Daar kwam er een wagen vol nachten en dagen, vol maanden en uren en stonden gereen, fel trokken en weerden hen' de edele peerden, die zesmaal vier hoefijzers kletteren deen. Al rijdend, al rotsend, al bokkend en botsend, al piepend en krakend, zo vloog hij door stee; en, als hij was henen en verre verdwenen, toen waren de dagen…

Deur ‘t haaghout raamt de wilde wind, verblind, zijn reuzensprongen: en al dat ooit hem tegenstaat verlaat hij, losgewrongen. Gebogen hier, gebroken daar, malkaar de bomen schenden; die, scheurende uit de gronde, huis en thuis de gruw* inzenden.…

Dichten is geen kunste kom, geen kunste dichten is een gunste Gods een gunste!…

‘k Heb menig uur bij u gesleten en genoten, en nooit en heeft een uur met u me een enkle stond verdroten. ‘k Heb menig menig blom voor u gelezen en geschonken, en, lijk een bie, met u, met u, er honing uit gedronken; maar nooit een uur zo lief met u, zo lang zij duren koste, maar nooit een uur zo droef om u, wanneer ik scheiden moste, als…

Klap-klap-klap, m’n dertien duiven slaan hun vlerken, de ene op de aâr; klap-klap-klap, en henenschuiven doen ze, van mijn dak mij daar. Klap-klap-klap, ze spelevaren, rinkelrooiende, altemaal; klap-klap-klap, van harentaren ommenton, in éne haal. Klap-klap-klap, zij zijn daar weder; hoort ge vlug hun vlerken slaan?…

Daar liep een dichtje in mijn gebed, en 'k wilde 't aan de kant gezet, maar, niet te doen, het wilde en 't zou mij plagen, als ik bidden wou! En nu is mijn gebed gedaan, en 't dichtje is 'k weet niet waar gegaan: vergeefs gezocht, vergeefs, o wee, 'k en vinde noch rijm noch dichtje meer!…

De profundis! klonk de bede, De profundis! zuchtte 't huis, 't huis, en al die knielden mede, in godvruchtig stemgedruis. Uit de diepten roepe ik, Heere, hoor, ik bidde u, naar mijn stem! wil uwe oor te mijwaart keren, die om bijstand biddend bem! Sloeg gij al mijn zonden gade, Heer, wie 'n zou niet ondergaan? Neen, bij u daar is genade…

De bladerloze bomen, on- gedurig en verlegen, staan vechtende in de voorjaarswind, en weg- en weêrgeslegen; ze buigen, dat de grond opheft en dat hun wortelpezen, hoe vaste ook en hoe verre en die- pe zijwaards ingevezen, begeven moeten. ’t Zoeft alom en ’t zucht. De takken tieren lijk wolven, die verhongerd in de wilde bossen zwieren. Geen…

De eerde doomt, de biezen leken van de vroege morgenbrand, die, in 't Oosten opgesteken, bijt in 't baardig weideland. Grauw is 't over nacht gevrozen ; over dag, van 's morgens vroeg, viert en vonkt het zonneblozen fel, maar nog niet fel genoeg, om het koele graf te ontsluiten, waarin 't zaad geborgen ligt, wachtende, om opnieuw te spruiten…

De grote zon, de zomer is ten oosten uitgeklommen, bezoekende zijn koninkrijk... De volkeren, de groten en de klenen, alle lieden hem koninklijk begroeten gaan en blijde inkom bieden. De mannen zijn veel sterker nu ten arbeide, en de vrouwen, ze slaan wel nog zo dapper, met de la, de weefgetouwen. De jongens…

De macht ontvalt de mense aleer hij 't weet; wat baat hem dat hij werkt, en leeft, en eet? Het leven zelf doet 't leven dood, en 't is dat wij geen duur en hebben, 't grootst gemis van al dat ons ontbreekt. o Duurzaamheid oneindig, al omvattend, uitgebreid, die, onbegonnen, nimmer sterven zult; die 't wezen van het wezen heel vervult…

De profundis! klonk de bede, De profundis! zuchtte 't huis, 't huis, en al die knielden mede, in godvruchtig stemgedruis. Uit de diepten roepe ik, Heere, hoor, ik bidde u, naar mijn stem! wil uwe oor te mijwaart keren, die om bijstand biddend bem! Sloeg gij al mijn zonden gade, Heer, wie 'n zou niet ondergaan? Neen, bij u daar…

De zonne zit zo snel en blinkt, en bloeit al in het westen, dat wolkenloos heur stralen drinkt, in lentemaand, ten lesten. 't Wil zomer zijn, van nu voort aan: vroeg morgen zal ik meugen -'t wil zomer zijn!- vermeien gaan mij, morgen, en verheugen!…

De zwarte dorenhagen, eindlijk eens, met jeugdig groen deurstoven, het blijde jaar beloven. Nog onlangs, op de tuin,daar was het sneeuw, al dat mijne oge ontmoette: nu bloeit en riekt hij zoete. o Zomerdorenhage, willekom; en, met de oostermorgen, laat weg de winterzorgen! Kom, bouw nu vogelnesten, blij genoeg, en wacht niet tot ter…

Door ongebaan- de sneeuw te gaan, Hoe lustig is ’t, hoe leutig!…

Daar is een wondere drank die elkeen schuwt te drinken, want bitter is de smaak en doet de mond geen deugd. Elk ziddert die hem ziet, want zwart is hij van verwen, noch spegelt ooit het licht zijn helderheid daarin. Zeer dikwijls is de kelk, waaruit m' hem komt te drinken met doorenen gekroond, ofwel met bloed getint. De Godmens heeft hem…

Eenzaam om mij, allentwegen, is ‘t; geen mense en hore ik meer; helder blinkt mijn ogen tegen, hemelvast, het sterrenheer. Alles rust en niets en roert er, in ‘t vereende van de nacht: wat ontwekt of wat ontvoert er dan zoo schielijk mijn gedacht? ‘k Hore een wisse tale spreken, uit het eenzaam stergebied; wonende…

Eenzaam om mij, allentwegen, is 't; geen mense en hore ik meer; helder blinkt mijn ogen tegen, hemelvast, het sterrenheer*. Alles rust en niets en roert er, in 't vereende* van de nacht: wat ontwekt of wat ontvoert er dan zo schielijk mijn gedacht? 'k Hore een wisse* tale spreken, uit het eenzaam stergebied;…

Gedaagde, bodemvaste bosgenoten, bomen, die ‘k, wel vijftig jaren lang, boom wete; en zo hoge als nu geschoten, gezien hebbe, op zo menig wandelgang; wat ben ik, arme miere, u bijgeleken, die sta en u aanschouwe, o hoge bomenreken! Mijn handen, uitgestrekt, en konnen, eiken, beuken, op wel twee drie vamen…

Ik ben een blomme en bloeie vóór uwe ogen, geweldig zonnelicht, dat, eeuwig onontaard, mij, nietig schepselken, in 't leven wilt gedogen en, na dit leven, mij het eeuwig leven spaart. Ik ben een blomme en doe des morgens open, des avonds toe mijn blad, om beurtelings, nadien, wanneer gij, zonne,…

En durft gij mij van dichten spreken, die nimmer zijt in staat twee reken* te rijmen dat het gaat! Het dichten is van God gegeven, maar niet aan elk ende een in ‘t leven; de kunste is niet gemeen*. Laat bloeien al die roos mag wezen, spruit helder, zijt gij bron*; maar dezen die* ton zijn blijven ton! De miere en zal geen peerd heur…

Aan Gustaf Verriest Hoe blij is de arme vogel toen hij, lange lang geboeid, weerom zijn vlerk mag opendoen en in de hemel roeit! En hoe is 't arme viske blij, dat, in mijn net gepakt, half dood gesperteld, los van mij, weerom in 't water smakt! Het gouden vliegsk' hoe blijde ruist het, werk- en worstelensmoe, wanneer ik…

De zonne is weg, en 't daglicht heengevaren; het duistert al, de dood heeft de overhand gewonnen over ons, die eer zo luide waren aan 't leven, heden, vrij en onvermand. De zonne is weg, die liên en land verblijdt, en 't vlugge volk van 's hemels harpenaren. Ze zwijgen al nu, tonge- en taalberoofden; ze treuren: 't zonnelicht is uitgedaan…

God gaf het ons, God nam het ons, Gods name zij geprezen; ‘t was wel bij ons, ‘t ging weg van ons, ‘t was beter in de Hemel; daar blijft het ons, daar wacht het ons, daar zien wij ‘t eenmaal weder!…

Gebenedijd zijt gij en onder al de vrouwen, 't zij wie of waar dat 't zij, eerbiedig aan te schouwen; o Moeder Maagd, die Jesus draagt: eerbiedig aan te schouwen! Gebenedijd zijt gij, voor eeuwen uitverkoren, gij Moeder, ook van mij, daar God is uit geboren; o Moeder Maagd die Jesus draagt: daar God is uit geboren.…

Gelukkig kind, dat ligt en laat geworden al 't geen de mens zo driftiglijk beroert! Gelukkig kind, dat niet en peist op morgen, dat alles mint, en nijdig niets beloert! Gelukkig kind, dat elke stap in 't leven een stap vernaarst aan 't heilig kinderland! Gelukkig kind, 'k zou alles alles geven voor uw geluk, mijn…