Alle inzendingen van Herman Gorter

MIJN handen zijn zo heet - mijn ogen branden zo moe diep in mijn hoofd, ik weet niets meer, ik ben zo moe. Er zijn stemmen op straat, wind en hemellicht - om me is droog gepraat, mijn gehoor zwicht. En er is niets in mij over dan het arme hongrig' verlang - ik heb het zo lang, zo lang, het wil niet meer over.…

De gouden Aarde is vol en vast en klaar, De Hemel welft zich donker en zacht blauw, Het Heelal is die donkerzachte dauw, Alleen de Zon en de Aarde zijn zichtbaar. Van die twee samen, van dat jonge paar, Is de Zon de algoudene flambouw, En de Aarde de liggende landouw. In goud en groen beide volkomen baar. En in het zachte en volkomen blauw…

Mij brandt dit ene grote verdriet, ik kan niet vinden, wie eens om mij het leven liet, die jonge hinde, dat jonge kindje, die jonge bloem, die ochtendwolk, die nachteroem, die witte ster, die bloemewinde, die jonge hinde. Ik ben gegaan de werelden door, ik kan 't niet vinden waarin ze schuilt die ik zo minde, zij is te loor.…

Hare borst is zo zacht en rond en teder, En er om heen speelt een zo teder licht, Zij is zoals een heuvel in het neder- Dalen van af de schouders opgericht. Aan de andre zijde is de schone weder- Gade even zacht en teder opgericht, Zij zijn een tweetal in het gouden weder Oneindig hoog en schoon. Voor mijn gezicht. Welk een schone…

Christus, die 't absolute van de liefde leerde, Spinoza 't absolute van 't heelal. Marx, die het relatieve van 't gevoel En van de geest des mensen leerde, - Einstein van het heelal... Welk een ras, welk een stam!…

Dat kouwe vlees van een ander tegen m'n droge handen en mijn ogen onzichtbaar in de nacht - dat koele sappige vlees - en al de kracht van me de nacht in - 't is als dood, alles zwart, geen wit, geen rood - mijn hele hoofd lijkt wel koel, er is nergens een doel - zo lekker zwart is de nacht, zonder ogen, zonder gedacht, dat natte…

En overal ontstaat deze verschrikking, Misdaad, Laagheid, Vergaan der Ziel tot Niets. - O donkre macht van 't Kapitaal. O Avond Van heerschappij. O toppunt van de macht Van mensen op mensen door der dingen macht. O Natuur, die in handen van de mensen Geworden zijt tot de vreselijkste vloek, Die èn heersers èn beheersten beheerst. O…

Zonde en schuld bestaan niet, Elk ding is schuldeloos. Begrip en Liefde Komen uit De Gelijkheid van het Heelal. Zij stijgen dus samen, De een door de ander, Hoger en hoger. Zij stijgen nu Tot hogere hoogte Dan zij ooit waren. Zij stijgen nu tot absolute liefde.…

''''''''''''''''''''''''''''.................. Weet iemand wat op aard het schoonste is, Het allerschoonste? welks gelijkenis Hij ziet in alles wat hem vreugde geeft? Waarom hij lief heeft wat rondom hem leeft? Waarom diè rijkdom en diè een vrouw En één zichzelf, hoewel ze allen nauw Weten dat ze iets zoeken dan…

Terwijl de aarde om het zonlicht gaat, terwijl de bossen stralende energie van de zon drinken, terwijl ieder wie leeft, de lucht gebruikt, alles brandend staat. Terwijl de aarde tellekens beslaat met damp, haar zee geeft wolke' aan haar gelaat, terwijl de aarde aldoor voorwaarts vliegt, en als een slinger om de zonne wiegt - stijgt midden…

O kon ik zijn in u, O kon ik maar zijn niets, Geheel in u, in u. Dat men mij zocht en niets Vond, maar een spoor, een iets Van mij, in u, in u.…

De lente komt van ver, ik hoor hem komen en de bomen horen, de hoge trilbomen, en de hoge luchten, de hemelluchten, de tintellichtluchten, de blauwenwitluchten, trilluchten. O ik hoor haar komen, o ik voel haar komen, en ik ben zo bang want dit is het siddrend verlang wat nu gaat breken - o de lente komt, ik hoor hem komen, hoor de…

De zee, één water van vrijheid, Dansend oneindig licht, De lucht, één ruimte van vrijheid Zonder gewicht Zij spelen de een met de âar, Vrijhede‘ ontmoetend elkaar.…

Ze zat daar rechtop en keek, de ogen op éne streek. Stil licht school daarin, een lach- of een schreibegin. Haar handen en haar gezicht waren in de kamer licht, haar ogen lichtten naar voren – de stilte deed ruisen horen. Ik wachtte of ’t spreken begon, langzaam aan ze begon woorden stil na elkander als kindergewandel.…

Toen de tijden bladstil waren, lang geleen, is ze geboren, in herfststilte een bloem, die staat bleeklicht in 't vale lichtgeween, - regenen doen de wolken om haar om. Ze stond bleeklicht midden in somberheid, de lichte ogen, 't blond haar daarom gespreid, de witte handen, tranen op meen'gen tijd, een licht arm meisje dat lichthonger…

Soms, als men buiten loopt in zee van zon, Of in de diepe storm, in 't diepe jaar, Of in de nacht haar laag neervallend haar, Of in sneeuw, als men haast niet lopen kon, Dan voelt men zulk een liefde voor de bron Van al wat leeft, 't heelal, dat men wou daar Zijn armen omheen slaan, en heel te…

Zoals de maaiers 's avonds huiswaarts gaan, verzadigd krachtig, in het hoog gezag des avonds met in 't oog vierkant de dag van licht, waardoor zij zwaaiend zijn gegaan. Zo ga ik ook, terwijl de grote maan kogelend voortgaat langs de stroeve dag der nacht die 'k even koperhel òpzag, mijn armen en mijn hoofd zijn welberaan. Dit heb ik zó…

Verdoemd! Allen zijn klein, Geen is er groot, Beter weg in de dood Dan verdoemd met het kleine te zijn.…

Zo stil moet het zijn om de dichter, dat, als in de schijn, het duizendvoudig gelichter der fantasie die in de stilte bloeit, - het schoon en rein beeld van de wereld richt er zich op - hij het hoort in het fijn ruisen der stilte. Verdichter heet hij, omdat hij bijeenbrengt en boeit het gezicht dat hij hoort in zijn oren en het…

Het regende in de stad, toen kwam er wat muziek van straatmuzikanten, die bliezen naar de kanten. Toen voelde ik de leugen van vrolijkheid in 't geheugen, die men als kind eens heeft, te dansen omdat men leeft.…

's Morgens op het witte laken doet er een gelaat ontwaken - dat ligt daar als een waterlelie op een golf water, op de peluw. 's Middags loopt ze in het bos te schijnen, haar ogen tussen bladen als twee kleine vuurjuwelen, kijkend in een laan - bladen ruisen weer dicht, ze is gegaan. 's Avonds lacht ze in een stille kamer,…

De lente - ik sta midden in haar - o daar komt ze daar daar daar vliegt ze op mij aan, ze zoent me, ze zoent me, ze zoent me en ze noemt me haar zoete ademen, woord voor woord; o en daar vliegt ze voort de honnege fladderende lente, daar naar de verte, daar naar de horizonnerige tenten, de zilveren, zilvervoetige, zilverhandige lente…

Ik wist niet dat dit alles was zo mooi. Zo staat ook wel een meisje vol in bloei, De bruigom loopt om haar en streelt het haar, Zijn spitse ving'ren door haar gouden haar: En loopt onwetend heen en zoekt in spel Matheid en slaap. Dan treedt op zijn drempel Een bloot beeld: onder 't witte bedgordijn Glijden er blikken en een woordentrein. Dat's…

Uit de donkere aarde Komt op het licht, En het Heelal zweeft in het licht Der Liefde. Gij ligt in 't licht der Eeuwigheid, In dat licht, dat zich om ons breidt, Zweef ik. O niet van mij het licht, Dat zich over u breidt, Het is, het is het licht Der Eeuwigheid. O niet van u het licht, Dat zich uit u verspreidt…

Weet iemand wat op aard het schoonste is, Het allerschoonste? welks gelijkenis Hij ziet in alles wat hem vreugde geeft? Waarom hij lief heeft wat rondom hem leeft? Waarom diè rijkdom wil en diè een vrouw En één zichzelf, hoewel ze allen nauw Weten dat ze iets zoeken dan een woord Alleen? Weet iemand dit? Wel, hoort. Het is waarom het kuiken…

Tot in het diepste rilt Mijn merg, mijn gebeente, als Gij u Als stip vertoont slechts, Poëzie. En bleek verwacht ik u in stilt.…

Reeds is de winter ons voor goed gescheiden, de lente ergens ver, aadmende, wacht, de rulle sneeuw wordt van wit zwart en zacht, en komt met ploffen van de daken glijden. In de prikklende lucht, nu zoel als zijde, die op de stad hangt als vochtige vacht, komt nu een storm, die langs de brede gracht zoet regenwater brengt, alsof…

Twee lampen schijnen, de spiegel schemerblauwt, er schrijnen lichten in meubels rondom, alle dingen zijn stom. Ik hoor adem uit een vrouw komen, ik wou ik wou - ik zit zwaar en stil, 't is niets wat ik wil. Hoor de klok rikketikken, hij telt de ogenblikken.…

I De drie laatste begrippen in 't heelal, Die nog vast stonde' in dat donker kristal, Tijd, ruimte, massa, zijn dat dus niet meer. Ze zijn beweeglijk en - als alles - teer. Welk een gedachte! Welk een nieuw geluk! Welk een bevrijding van een hoge druk! Welke slagen toegebracht aan een God, De laatste slag, vernietigende God! Er is dus…

I En nog een ander licht stroomt van de aarde In des heelals onmetelijke gaarde Door de arbeid steeds groter. 't Is de liefde. Luister, arbeiders, naar mijn zachte monde, Naar wat ik diep in mijn hart heb gevonden, Het ware wezen van der mensen liefde.…