Alle inzendingen van Herman Gorter

Terwijl de aarde om het zonlicht gaat, terwijl de bossen stralende energie van de zon drinken, terwijl ieder wie leeft, de lucht gebruikt, alles brandend staat. Terwijl de aarde tellekens beslaat met damp, haar zee geeft wolke' aan haar gelaat, terwijl de aarde aldoor voorwaarts vliegt, en als een slinger om de zonne wiegt - stijgt midden…

LEVEN, zoele omsomberde even inschitterde, in de luchten, de regene, de zachtstrijkgevederde, o leven het gevende altijddoor stillende, o leven dat toch schijnt het altijddoor willende, het inzwevend kameren, het volop verlichtende de wegen, waarlangs gaat het eenzaam uitzwichtende, klaar, nimmer dromende ogenbewegen, armstrekkend leven…

Vreselijk is het lot der mensen. Tussen hen woedt eeuwige strijd. De machtigen strijden om het bezit der aarde en offeren de massa, de arbeiders, de miljoenen, op in de strijd voor het niet hunne. Vreselijk is het lot der mensen.…

Ze zat daar rechtop en keek, de ogen op éne streek. Stil licht school daarin, een lach- of een schreibegin. Haar handen en haar gezicht waren in de kamer licht, haar ogen lichtten naar voren – de stilte deed ruisen horen. Ik wachtte of ’t spreken begon, langzaam aan ze begon woorden stil na elkander als kindergewandel.…

Ik zat toen heel stil te werken, de boeken waren als zerken voor me, ik wist wel wat elk graf in zich had. Mijn lijf zat daar in een kamer, boomtakken voor het raam er heenkropen en weer vervelend, met groene bladen al gelend. Mijn ogen zagen verwonderd naar 't buitenlicht maar zonder 't zelf te weten wat of hun licht oppervlak…

Er is een leven in wat bewegen, de takken beven een beetje tegen elkaar. Een even beginnen schudt elke boom: een bezinnen dit, een schemeren gevend van eerste denken, met lome vingers gaan zij wenken wenken, wenken, brengen uit een vrezend menen nauw geuit. En lichte dingen, herinneringen lispelen zij, vertrouwelingen, zouden wel willen…

De gouden Aarde is vol en vast en klaar, De Hemel welft zich donker en zacht blauw, Het Heelal is die donkerzachte dauw, Alleen de Zon en de Aarde zijn zichtbaar. Van die twee samen, van dat jonge paar, Is de Zon de algoudene flambouw, En de Aarde de liggende landouw. In goud en groen beide volkomen baar. En in het zachte en volkomen blauw…

Mij brandt dit ene grote verdriet, ik kan niet vinden, wie eens om mij het leven liet, die jonge hinde, dat jonge kindje, die jonge bloem, die ochtendwolk, die nachteroem, die witte ster, die bloemewinde, die jonge hinde. Ik ben gegaan de werelden door, ik kan 't niet vinden waarin ze schuilt die ik zo minde, zij is te loor.…

Men zegt de Absolute liefde Kan niet bestaan in een Mens. Maar mijn Liefde voor U, Geliefde Geest der Mensheid, is zonder grens.…

'k Heb mijn oor tegen zoveel stemklokken geleend, mijn mond is door zoveel winden gegaan, ik heb toch zoveel lachen meegemeend, bij toch zo heel veel dingen heb ik stilgestaan - tot ik bij u kwam, o mijn schitterlief, mijn edelsteenhand, u mijn oogelief, mijn vonkend rad, mijn vogel vliegend vuur, mijn schitterlief van altijddoore…

Daar ligt dat water -- dat schitterende water. Zie hoe het schittert, het schitterspreekt, schittertrompettert in de lucht in de donzige gonzige fijne satijne lucht -- dat droogzilvere opzwemmende water in dat rondomblauwe dronkkoude dronkdiepe water, 't is een zee bleek sprekend schuim een woordenmond in het ruim schreeuwende door de…

O kon ik zijn in u, O kon ik maar zijn niets, Geheel in u, in u. Dat men mij zocht en niets Vond, maar een spoor, een iets Van mij, in u, in u.…

Terwijl de wind scheen en de bij bromde, ’n stil ogenblikje van geluk gevonden. Daarna ging de lucht open en ik zag duidlijk de bomen staan tot in de dag in hun doorblankte grootheid vaag en ruig, en ’t heerlijk land der wolken vaag en stug bedreven door grauw’ and’re, de zon scheen en sloeg zich over in onmeetlijkheen. Hoe doodgerust voelden…

Ergens moeten toch zijn de lichte waatren van haar ogen Mijn handen zijn zo hete en droge en het lichte water van haar stem mijn keel is een dorre klem. Het kan toch zo altijd niet duren met de brandende uren mijn stem is schor, mijn ogen dor. ----------------------------- uit: Verzen (1890)…

Gij staat zo heel, heel stil met uwe handen, ik wil u zeggen een zo lief wat, maar `k weet niet wat. Uw schoudertjes zijn zo mooi, om u is lichtgedooi, warm, warm, warm - stil omhangen van warmte, ik doe verlangen. Uw ogen zijn zo blauw als klaar water - ik wou dat ik eens even u kon zijn, maar `t kan niet, ik blijf van mijn. En ik…

Gij zijt een bloem, een lichte rode bloem in donkre kamer 's nachts, een bloem, een bloem - vèr òm der stede opschokkend gedoem, dicht òm der stilte suiskokend gezoem - een lichte rode bloem, een witte bloem. Gij zijt mijn hart, mijn eenzaam levend hart, de daden van mijn lijf slaan rondom hard, wreed klaterende stem veinst vreugd en…

Het licht is nog niet geworden, de hemel is bleek en vroeg, de maan en sterren verdorden, er is nog geen zon genoeg. Maar van af de wolken gaat een warmte, en doet blozen van uit het hart, wie eenzaam staat en voelt, zoals de roze, dat ook voor hem dit schijnsel schijnt – en de morgenzinnen zweren: zolang ’t leven schijnt, ’t hoogste…

Het is niet waar dat dit het zonlicht is, Gij zijt het. Dit is ook niet de wind die over ‘t water blauwt, Die is zo zacht niet, Gij zijt het. Dit is ook de aarde niet, de hemel niet, Zo schoon zijn die niet, Gij zijt het.…

Hé, Ik wou jij was de lucht dat ik je ademen kon en je zien in het hoge licht en door je gaan kon. Waar zijn je armen en je handen en die witte overschone landen van je schouders en schijnende borst - ik heb zo'n honger en dorst.…

‘Wanneer ik in Uw ogen staar, Geliefde, Dan wordt mij het Mysterie klaar Der Liefde.’…

En overal ontstaat deze verschrikking, Misdaad, Laagheid, Vergaan der Ziel tot Niets. - O donkre macht van 't Kapitaal. O Avond Van heerschappij. O toppunt van de macht Van mensen op mensen door der dingen macht. O Natuur, die in handen van de mensen Geworden zijt tot de vreselijkste vloek, Die èn heersers èn beheersten beheerst. O…

De gonsregen, regen - het òpbewegen van bladen als water valt, de regen valt valt valt. Zo in me zelf gedoken te zitten in 't glanzige niet meer witte licht - en nooit te beginnen beweging en niet te bezinnen. De regen maakt grauwe strepen in de gladgrauw geslepen lucht - de gordijnen hangen…

Ik liep 's avonds door mijne stad, Het water zwartvloerig, elk huis had zich van boven tot onder met rouw behangen, dat was zo mijn verlangen. En voor alle ramen zaten mijn onderdanen naar me te zien, ze hadden het donker gelaten om me te beter te kunnen zien. En midden op een plein wou ik alleen zijn, ik heb mijn herauten verzonden…

Zo stil moet het zijn om de dichter, dat, als in de schijn, het duizendvoudig gelichter der fantasie die in de stilte bloeit, - het schoon en rein beeld van de wereld richt er zich op - hij het hoort in het fijn ruisen der stilte. Verdichter heet hij, omdat hij bijeenbrengt en boeit het gezicht dat hij hoort in zijn oren en het…

Wanneer gij onder mij ligt, wij zijn stil van vuur, dan ziet uw wit gezicht mij aan van liefde, en uw ogen zijn vol tranen. Gij had het niet gedacht, dat zo iets was op aarde, en uw ogen vullen zich als twee meren, door bronnen, komend uit uw hart. Zoals gij aan mij hangt, uw ogen maken twee streken opwaarts naar mijn ogen. Ik dacht niet dat…

Het gras heeft de nacht al begonnen, de tuin is stil bezonnen. De hemel is onbezonnen, licht nog zo ongeschonden. Bomen wit als boekweit hangen neer stil in schoonheid, maar de losse kastanjebladen zijn schichtig en overladen van wind.…

Zoals de maaiers 's avonds huiswaarts gaan, verzadigd krachtig, in het hoog gezag des avonds met in 't oog vierkant de dag van licht, waardoor zij zwaaiend zijn gegaan. Zo ga ik ook, terwijl de grote maan kogelend voortgaat langs de stroeve dag der nacht die 'k even koperhel òpzag, mijn armen en mijn hoofd zijn welberaan. Dit heb ik zó…

In 't land der dromen in het dromenland, het is als kindren badend in de zee, met het gekniel van lichtvrouw in gebee, de lichte armen hoog op de zee, want er is gezweef van bove', en van de kant ruist donkere muziek in om de vree der wereld, der zonneberuiste steê, en maakt het een verward doorzocht droomland. Zachte dromen maken een…

O als de zon schijnt en de aard wegkwijnt in die luister weg in 't duister, en maar scheem'rend het hoofd opheft in schaduw omloofd - treedt nader, treedt nader blankvoeten te gader te gader de voeten, de handen - de lachtande de blauwoge de blondhoge de zilverwoorden wenende, het lijnig hoofd lenende achterover omhoog in de lucht -…

Het is niet waar dat dit het zonlicht is, Gij zijt het. Dit is ook niet de wind die over ’t water blauwt, Die is zo zacht niet, Gij zijt het. Dit is ook de aarde niet, de hemel niet, Zo schoon zijn die niet, Gij zijt het.…