Alle inzendingen van J.A. dèr Mouw

Dan denk ik aan 't konijntje, dat ik zag Als kind vóór Sint Niklaas achter het glas Van dure speelgoedwinkel. O! dat was Zo'n prachtig beestje, grijs en wit; het lag Gezellig in zijn mandje in mooi-groen gras; En als 'k van school kwam, bleef ik iedre dag Staan kijken, bang, dat 't weg zou zijn. En, ach! Eens was het weg: en toen begreep…

Van alle dieren houd ik, maar een hond! Tot in mijn ruggenmerg snerpt scherp zijn blaf. Trouw uit karakterloosheid, sluw en laf. Tot in mijn keel ruik in zijn stand. Hij piest tegen elk ding, ellendeling verpieterde proleet, verslapte decadent die Barzoi heet. En 't spijt me zo, dat ik me niet vergis en zelfs zo'n stinkend piesbeest Brahman…

'K weet dat vlak bij me, in 't hart van God gedoken, De grote liefden van mijn leven wonen: Daar staan ze, veilig, stil als anemonen, Door geen orkaan van 't oppervlak gebroken. Ik weet dat liefdewoorden, ongesproken, Het wonder van de Godheid rijker tonen, Dan perken van bliksemende Orionen, Tot tijdelozen uit Zijn kiem ontloken. Voor…

Kortlevend plankton van de Brahmanzee, Zal 'k eenmaal naar hun vredebloei verzinken; Zolang ik niet de koele dood mag drinken, Golf ik en eb met de oppervlakte mee; Zijn geheimzinn'ge stroom volg ik gedwee, En als 'k uit wolkenschelp, die 'k rood zie blinken, Het ver geruis van de eeuwigheid hoor klinken, Voel ik mij zelf de wind, zelf…

Dof violet is ’t west en paarsig grijs. Nog wandel ‘k door het zwaar berijpte gras, En hoor naast me op de vaart het fijn gekras Van schaatsen over ’t hol rinkelend ijs: Ik heb ’t gevoel, of ‘k op ’t bevroren glas Cirklend, zwevend, zwenkend op kunst’ge wijs, Met ’t buigend bovenlichaam daal en rijs: ’t is in mijn rug, of ‘k zelf op schaatsen…

V Vuur, aarde, wind, ik haat ze. O God, mijn haat Tegen het vuur dat, lang afgunstig, vrat Het glanzend haar, dat ik heb liefgehad, Als koper rood, en teer als herfstragdraad. ‘K haat de aarde. – Haar metaalreuk, de eeuw’ge, slaat Omhoog: hoe kort kuste ik ‘t roodblonde glad? En de onverschill’ge, die geen eerbied had, De wind, die deed…

'T is of van de aard recht naar 't Eluzion Een schipbrug door Giganten is gebouwd. Neen: 't is een springplank van geelflikk'rend hout; Ginds ergens hangt, die hier de aanloop begon; Ik zie duid'lijk, dat 't spits toepuntend goud Uitsteekt buiten de kromme horizon; Onzichtbaar naast zijn helle roof, de zon, Is de Gigant, die vallend vast…

Schomm'lend weegschaaltje, ritselt de libel Boven het zomers-broeiende moeras: Op smalle strookjes van blauwglinstrend glas Verschiet 't groen streepje, als een vonk zo snel. Hij zit. Het knappen van een waterbel Klinkt als een paukenslag dwars door de bas Van 't kevertje, dat rondzwerft over 't gras Bij 't ijl tink'len van 't blauwe…

Al wat ik dacht - geloofde je - was waar, En goed was alles - vond je - wat ik dee. At Merlin's feet the weary Vivien lay: Jij zag in mij de Wijze Tovenaar, En 'k aaide, zelf al grijs, je roodblond haar, En 't leek dan, ik werd jong weer, en ik glee Naar 't paradijs op rode morgenzee. Dan zie 'k ook jouw kist staan, zwart, op de baar.…

Het hele perk was vol: je zag geen zand. De paarsen leken ernstige oude heertjes, De bruinen glanzend-moll'ge, goed'ge beertjes, De gelen pluimen van een goudfazant; En massa's witten stonden om de rand, Zo wit als vlinders of als duivenveertjes, Net roomse kindertjes in Pinksterkleertjes, Die om iets heiligs heen staan, hand in hand. -…

Mijn vad'ren staken blakerende brand Rondom het gillen van jouw vad'ren aan. In wroeging schuldloos zie 'k hen krimpend staan, Gevlucht aan valse ketting naar de rand Van 't vretend vuur; en 'k hoor de marteltand Door sissend vlees en knappend mergbot gaan, En de ijz'ge hitte voel ik waaiend slaan Om blind gezicht en klauwgebaar van hand…

En bij het rijzen van de scheemring lag hij in het gras naar de avondlucht te turen; een afgrond leek de tuin, berghoog de muren, zwart van klimop met stoffig spinnenrag; het leek een put, waarin de lichte dag op ’t donker dreef, vol schimmige figuren; enkle geluiden van de naaste buren plonsden als steentjes d’rin: een naam, - een lach.…

Soms zomeravonds, als ik 't oude huis Vol schem'ring, zonder mensen, binnenkom - Ik luister en ik weet niet recht, waarom - 'K ga naar mijn kamer. - 'K hoor nog net een muis. Uit groenig zwarte bomen waait geruis Door 't open raam. - 'K beweeg mijn ogen: glom Daar iets? - Een plaat. - Wonderlijk stil rondom De meubels. - 'K hoor in de…

De gele wolken werden langzaam rood. Dan dacht hij: Nu begint zonsondergang; En keek weer naar de zwaluwen, die zo lang De zon nog konden zien. En dikwijls schoot De angst door hem heen: Eenmaal gaat moeder dood, Hoe moet het dan? - Eens voelde hij bij zijn wang 'T laag rits'len van een vleermuis, en werd bang Toen hij hem van dichtbij zag…

Zwevend op winden waait de zee door 't duin, En 't zout blijft achter in 't diep-koele zand; Geen bloemengloed, geen groen van sapp'ge plant Kleurt 't bleke egaal van vér-zichtbare kruin; Maar 't water, neerfilt'rend, doet, tuin naast tuin, Laaien van tulpenrood 't wijdvlammend land, En ruist als bossen op, tot waar de rand Vaal is…

II 'K dacht vaak te drijven in de Brahmanzee: Maar was 't geen plasje, dat herinn'ring liet Aan wat 'k gelezen had? Of was 't verdriet, Dat schijngeluk zocht, toen me 't echte ontglee? Vraagt nu: 'Ben ik 't?' 't verstand, dat mij verried? Is deze twijfel mijn Gethsemané? IN DEN BEGINNE WAS BRAHMAN'S IDEE - Lama Sabachtani - Of…

Felgeel van brem lag, rond, op grijze heiden De zonn’ge heuvel, opgaande aardse zon, Waarom, bolvormig, op de horizon Zich werelden van wolken samenrijden. Scheef, aan weerskant, streefde een bloedbeuke-allee, Doorschijnend rood de apart zichtbare blad’ren: De gele punt wachtte op het wachtend nad’ren, Maar, roodgestippeld, bleef niet-af de…

IV Een Feuerzauber, toen. – Hem overwint Geen helden-Wälsung, zelfs mijn liefde niet: ‘K voel de as nog, die ‘k de nachtstorm waaien liet Over de heiden, waar zij speelde als kind. Was ‘t een apotheoze? Of was de wind, ‘T weerlicht, de wereld één schreeuwend verdriet, Dat in extatische Walkürenritt De dode zocht, tot waar waanzin begint?…

Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven, Ik zelf ben de Profeten, ben de Wet; Ik heb geen Christus nodig, die mij redt; Mij hoeft geen God mijn zonden te vergeven: Vergeven wil ik Hem, die heeft geweven Van goed en kwaad 't verraderlijke net, En, Kruisspin, Zijn vergift'ge scharen zet In de angst'ge ziel, ondanks haar spart'lend beven.…

En nu 'k mijn mensenleed heb weggeschreid, En weer, en weer, en weer - nu 'leer ik rijzen Uit slik van werelddwarrel met gepeizen', En 'k zie, 't was alles hoogste Werklijkheid. Zo wil ik dan, genezen voor altijd, Mij zalig om mijn grootste droefheid prijzen, Die aan 't verganklijk Ik het Zelf kwam wijzen In vergezicht op de een'ge Wezenheid…

Wit hing en stil de dauw over de weiden. – Onwereldlijk, onwezenlijk, een schim, Stond, hoog, in ’t west wit licht boven de kim. – Niets werk’lijks was er meer, niets dan wij beiden. En op die heuvel, op die bank van ons, Boven de dauw, zaten we als op een eiland; En ’t wit doorschijnend licht, het witte weiland Leek stilte; en de stilte was…

Doorschijnende halve bol van nevel, ligt Over het kerkplein, ied're lamp een maan, 'T elektrisch violet; schaduwloos gaan De mensen, zwart het lijf, vreemd wit 't gezicht; De toren als een vinger opgericht Uit lage schemering van mensenwaan, Teruggetrokken en afwijzend, staan De middeleeuwen naast 't elektrisch licht. Zoekende lopen…

Door winteravondmist zijn blauw beslagen De ruiten van de tram: spectrale kringen Vervloeien, of vervolgen en doordringen Elkaar naar stand van lantarens en wagen: Soms is 't, of reusacht'ge juwelen ringen Vlak achter 't glas in etalages lagen; Dan lossen ze op tot halo's, die vervagen Doorzichtig, wijd, in kleur'ge schemeringen. En…

I ‘T is winternacht. – ‘K zit in mijn oude stoel. – Een thürings landschap zie ‘k, waar ‘t avondlicht Scheef op hellende korenvelden ligt; Hier, onder mijn veranda, wordt ‘t al koel. Net Mendelssohn: een zoet en warm gevoel Van smeltend, week verlangen: ‘t is als richt Zich jongensmijm’ren naar het vergezicht Van liefde, stil-heerlijk geweten…

In schem’rig groen stukje van de oceaan Zweeft als een schim het zeedier, transparant: Zich vergetend, ziet door glazen wand De mensengeest ‘t ontzaglijk wonder aan, Hoe ‘t zieltje, dat in elk trillend orgaan, Teer van doorschijnendheid, onzichtbaar brandt, ‘t vreemd, glazen vogeltje, zijn fijn als kant Geweven vleugeltjes doet slaan. Zo…

I Waar zonnedagen tot koralen stollen, En vlijt van vroom-geduld'ge madreporen* Bouwt, rood in 't blauw, toren naast holle toren, De ontzaggelijke bekers van de atollen*, En, eb en vloed van steeds nieuwe trezoren*, Door 't licht vloeibare paarls*, de golven rollen, En spieg'ling van nachtlijke wereldbollen In 't groene vuur van de…

Zoals een fijn schommelende balans, Even zich richtend, evenwichtig staat, Als voorzichtig in spiegelende plaat 'T prisma te rusten legt zijn stalen glans - Hij staat, aandachtig. 'T juk, plotseling, slaat Door, links, rechts, in rechtvaardige kadans, Want de ene schaal ving op een muggendans, Of onder de and're woei een spinragdraad -…

De mensengeest, zei 'k? Ja, was dat maar waar! Iedere geest danst op zijn eigen koord; Dat de een, rechtlijnig eenzaam, de and're stoort, Die kans is klein; voor botsing geen gevaar: Ze dansen naast en om en langs elkaar, Elk door zijn eigen gratie zo bekoord, Dat hij de roep van de and're artist niet hoort, Die aandacht vraagt voor zijn…

Dan denk ik aan 't konijntje, dat ik zag Als kind vóór Sint Niklaas achter het glas Van dure speelgoedwinkel. O! dat was Zo'n prachtig beestje, grijs en wit; het lag Gezellig in zijn mandje in mooi-groen gras; En als 'k van school kwam, bleef ik iedre dag Staan kijken, bang, dat 't weg zou zijn. En, ach! Eens was het weg; en toen begreep…

III In grandioos gracelijk evenwicht Zwenkt de aarde om 't eindpunt van haar winterbaan; En, blauwgroen-fosferende karavaan, Trekt voort de Golfstroom, naar de pool gericht; En de optocht van zijn golven zie ik gaan Diep onder vlaggen van koralig licht; 'K zie hoe, rechtlijn'ge zomerdag, hij ligt Op grensloos vlak van nachtlijke oceaan.…