Alle inzendingen van Martinus Nijhoff

Ik zou een dag uit vissen, ik voelde mij moedeloos. Ik maakte tussen de lissen met de hand een wak in het kroos. Er steeg licht op van beneden uit de zwarte spiegelgrond. Ik zag een tuin onbetreden en een kind dat daar stond. Het stond aan zijn schrijftafel te schrijven op een lei. Het woord onder de griffel, herkende ik, was van mij.…

Een geur van hoger honing verbitterde de bloemen, een geur van hoger honing verdreef ons uit de woning. Die geur en een zacht zoemen in het azuur bevrozen, die geur en een zacht zoemen, een steeds herhaald niet-noemen, ried ons, ach roekelozen, de tuinen op te geven, riep ons, ach roekelozen, naar raadselige rozen. Ver van ons volk…

Vliegen en vlinders, kinderen en bijen, al wat als stipjes vonkt door de natuur, warm, blij en snel, moedertje, schoot van vuur, daar hield je van, en zie, die bleven bij je. Want als ik hier de diepe stilte intuur, stijgt het zo glinsterend op, dat ik moet schreien, en duizend lachjes, liedjes, mijmerijen, tintelen uit het gras naar…

Ik ging naar Bommel om de brug te zien. Ik zag de nieuwe brug. Twee overzijden die elkaar vroeger schenen te vermijden, worden weer buren. Een minuut of tien dat ik daar lag, in 't gras, mijn thee gedronken, mijn hoofd vol van het landschap wijd en zijd - laat mij daar midden uit de oneindigheid een stem vernemen dat mijn oren klonken. Het…

Wij stonden in de keuken, zij en ik. Ik dacht al dagen lang: vraag het vandaag. Maar omdat ik mij schaamde voor de vraag wachtte ik het onbewaakte ogenblik. Maar nu, haar bezig ziend in haar bedrijf, en de kans hebbend die ik hebben wou dat zij onvoorbereid antwoorden zou, vroeg ik: waarover wil je dat ik schrijf. Juist vangt de fluitketel…

Er staat in mijn hart een boompje gegroeid, De wortels zijn bloedig rood, Maar de bloesems zijn, als het boompje bloeit, Sneeuwwit langs de tengere loot. 's Nachts droom ik van vogels en laaiend vuur En hoor verward gekras, Maar een lied rijst in het morgenuur Als een feniks uit as. En van de liefde…

Wij sloegen hem aan 't kruis. Zijn vingers grepen Wild om de spijker toen 'k de hamer hief - Maar hij zei zacht mijn naam en: 'Heb mij lief -' En 't groot geheim had ik voorgoed begrepen. Ik wrong een lach weg dat mijn tanden knarsten, En werd een gek die bloed van liefde vroeg: Ik had hem lief - en sloeg en sloeg en sloeg De spijker door…

Ik droeg nog kleine kleren, en ik lag Lang-uit met moeder in de warme hei, De wolken schoven boven ons voorbij En moeder vroeg wat 'k in de wolken zag. En ik riep: Scandinavië, en: eenden, Daar gaat een dame, schapen met een herder - De wond'ren werden woord en dreven verder, Maar 'k zag dat moeder met een glimlach weende. Toen kwam de…

Als ik de groene luiken openzet, Zie ik de bloemen om het raam heen trillen Druipend van tintelende dauw, en kil en Overzoet waait een geur door mijn gebed. O wonden, o bloei Gods! Mij is in 't bloed Eén uwer ranken dringend en uitlopend, Die, als uw lente eenmaal mijn zijden opent, In duizend bloemen mij uitbreken doet - Een vreemdling…

Het vroege zonlicht trilt in de cipressen, Drijft als een blonde schaduw over 't gras En stroomt, huiv'rend in 't hoge vensterglas, In 't blank boudoir der grijzende comtesse. Dezelfde dag moest steeds opnieuw gebeuren, - Hoor de gekooide vogel boven haar - Weer buigt haar witgepoederd kapsel naar 't Borduurwerk van verguld en bonte…

Vreemd pizzicato van verre gitaren, Hoorden we buiten reeds de vogels zingen - De zon kwam door de kieren van de zware Gordijnen in de stille kamer dringen. Maar ons gezicht en alle dingen hingen Nog in 't vermoeide licht der kandelaren - En tussen ons, als grote spoken, gingen Waanzin van woorden, wanhoop van gebaren. Dit was het…

Zij hadden een stem in het licht vernomen: ‘Laat de kinderen tot mij komen.’ Daar gingen ze, zingende, hand in hand, Ernstig op weg naar het Heilige Land, Dwalende zonder gids, zonder held, Als een zwerm witte bijen over het veld. In de armen van een der kinderen lag Een wolken-wit lam en een kruis met een vlag. De mensen gaven…

Moeder, weet je nog hoe vroeger Toen ik klein was, wij tezaam Iedre nacht een liedje, moeder, Zongen voor het raam? Moe gespeeld en moe gesprongen, Zat ik op uw schoot, en dacht, In mijn nacht-goed kleine jongen, Aan 't geheim der nacht. Want als wij dan gingen zingen 't Oude, altijd-eendre lied, Hoe God alle, alle dingen,…

De bloemen staan in 't donker bed Als porseleinen scherven - God heeft ons op de wereld gezet, Het leven kan niet sterven. Ieder mens is een hovenier, Ieder mens is een graver: En zacht en diep graven we hier Een kuil voor ons kadaver. Maar 't leven is te vast en hard: Of we al een rustplaats graven, Nog nimmer kwam de grote…

Zijn ogen waren onnatuurlijk groot, De bleke handen te roerloos voor daden - Zoals een bloem uitbloeit met open bladen, Droomde zijn leven open naar de dood. Zijn zwakheid glimlachte als een kind glimlacht, Wanneer zijn tuin bevroren is van winter - Hij stond voor 't raam en, glimlachend naar ginder, Zong hij zijn zachte liefde door…

In deze morgen zie ik dat de nachten Dragend geweest zijn, van extase zwaar - En onze dagen, lichtend in elkaar, Ernstig van de bezinning der gedachten. Boven de warreling van zwarte nachten En witte dagen, staan wij, boven 't jaar. En zien de harde oneindigheden naar Het wentlen onzer wereld zich verzachten. Ik heb me plat tegen de grond…

- O oude boom in de achtertuin hoe kaal en lelijk is je kruin, ik vraag mij af of jij nog leeft, zo weinig vruchten als je geeft. - O eenzaam schrijvertje in het raam, je vrouw en kind zijn heengegaan, ik vraag mij af of dat jij schrijft het enige is wat je overblijft. — Stil! Hoor! De nachtegaal hervat zijn lied in 't hartje van…

Over de duinen Woei een lied - Verstoor je mijn tuin en Stilte om niet? En langs de stranden Waar hij ging - Neem dan mijn handen, Lieveling - De stormwind riep en De regen riep - Je voeten liepen Waar ik sliep. Telkens bedolven…

Mijn eenzaam leven wandelt in de straten, Langs een landschap of tussen kamerwanden. Er stroomt geen bloed meer door mijn dode handen, Stil heeft mijn hart de daden sterven laten. Kloosterling uit de tijd der Carolingen, Zit ik met ernstig Vlaams gelaat voor 't raam; Zie mensen op een zonnig grasveld gaan, En hoor matrozen langs de…

't Werd stil aan tafel. 't Was of wijn en brood Werd neergeslagen uit de greep der handen. De kaarsvlam hing lang-wapperend te branden En 't raam sprong open door een donkre stoot. Als water woelden in de nacht de landen Onder het huis; wij voelden hoe een groot Waaien ons aangreep, hoe de wieken van de Vaart van de tijd ons droegen naar…