Alle inzendingen over oorlog

de sluimering die lijkt te ontwaken in een figuurlijke windstilte van bevroren tijd een weten dat verborgen gaat achter zwijgen het verlangen naar een onbetreden landschap vrij van belastend gewicht niets is onbeschreven, alles ongeheeld en vervlochten met geheugenweefsel vroeg in de ochtend, een naderend moment als kind stel je soms…

De geur van brem en kamperfoelie, brengt mij terug naar dagen van mijn jeugd. Hoe ik probeerde ze te plukken, mijn kinderhanden nog te klein om hun verzet te breken. Zelfs hun geur is sterker gebleken. Nu ik oud ben, zie ik nog mijzelf als kind. Dwalend over die grote paarse hei. Elk bloempje speurend, van tormentil tot rozenkransje de…

De vijanden gevallen, mijn kameraden verraden, gesneuveld voor de richters met hun vuur. En ik die op het randje van geluk en onwaarschijnlijkheid overleefde. Nu nog alleen dit naakte voortbestaan, waaraan kan ik mij nog hechten? Een mens alleen doet niet zo veel, kan niet zo veel, want voor wie zou hij het nog doen? Immers, de…

Mijn vader was wat stiller rond die dagen, En Ma zei: ‘blijf maar even uit z’n buurt’, We werden dan bij hem vandaan gestuurd, ’t Was haast 4 mei, we hoefden niets te vragen. Het maakt niet uit hoelang iets is geleden, Een zwaar verlies blijft altijd van het heden.…

Je luchtkus naar je overleden man Martin Deed me pijn en doen breken tranen biggelde over m’n wangen Ik droogde m’n tranen van (je) verdriet Omdat jouw toespraak zoveel hoop biedt Ondanks de toen zo opkomende donkere wolken Wolken die ook het pijnlijke verlies loslieten In wat zoveel mensen mee maakten en maken In ons Nederland van de zo…

tuurlijk is het lang geleden vervlogen tijden ondenkbaar lijden maar tijd is nooit verloren of zomaar voorbij gegaan als we 2 minuten stil staan 2 minuten in zoveel momenten die vrijheid normaliseert wat hebben we geleerd wat hebben we te verliezen wat weten wij nou echt van het te lang durende gevecht zonder winnaar zelfs de…

Aan vrede, aan bevrijding, vrijheid Werk je ook met je vijand Je voormalig aartsvijand Nu je naaste buurland, buurvriend Duitsland Bondskanselier Angela Merkel Houdt traditionele 5 mei lezing Gestreamd Berlijn-Den Haag Met MP Marc Rutte van Nederland Samen gaan ze ook in gesprek Met studenten over vrijheid Laat vooral de jeugdige studenten…

Een stem sprak stil vanuit het struikgewas Mij werd een blik vergund in 't jappenkamp Toen daar mijn vader deel werd van die ramp Verzwegen trauma dat ik later las Hun namen in rood marmer op een lijst Beschut door bomen rond een park in Zeist…

Je kunt Levi uit zijn nachtmerrie bevrijden, hem redden op de drempel van zijn slaapvertrek dat zich langzaam vult met gas. Je kunt de afgerichte herder halen uit de ballen van de buurman die Rebekka wilde redden van het kamp. Je kunt de mens uit het beest halen waaruit hij voortkomt, op wie hij sprekend lijkt. - Hoe hard je dat ook ontkent…

Verzet is geheim, alleen de overwinnaar – kan het verklappen.…

In kleine passen, gezicht naar de grond Langzaam in leed voort langs vele graven Een tocht die slechts oproept vele vragen Verzet en verraad sloten geenszins bond Verlinken en juist vechten voor vrijheid Bron van ellende dood, wereld bevrijd…

Wie in de loopgraaf ligt, wie hoop op leven En liefde en lust voor goed heeft opgegeven, Kan zich niet langer troosten met de droom Dat door zijn dood hij land en volk zal baten: Want alle volken, alle staten Zijn één als golven van een stroom. Het leed, de vreugd van d'een doorcirklen d'ander, Bloed, hier gestort, kleurt ginds de spiegling…

Mijn vader zei: hier liggen ze, de Canadezen. Ik zag ze staan aan de vaart, in hun grijze kleren. Eindeloze, slachtrijpe rijen. Man tegen man stonden ze: een beetje wind en ze gingen. Vrede. Aan beide kanten Canadezen. Te lang in het land om terug te keren. Te diep in de grond om weg te marcheren. ------------------------------------…

raad of verraden duik of onderduiken schuil of verschuilen trouw of vertrouwen bon of voedselbonnen zet of verzetten zien of ontzien kijken of wegkijken mens of onmens een paar letters maakt het wezenlijke verschil tussen oorlog of vrede…

mamma er is soep vanavond het kind verstart staat stil met de beker in de kleine hand staart naar de natte plekken op de grond moeder zwijgt uit haar roerloze opgezette hand druppelt water traag trekt het kind de deken over mamma’s benen dan loopt het schoorvoetend naar buiten het in tranen gedrenkte stukje grond…

Excalibur, koningszwaard in de steen; alleen Arthur is waard om te strijden met dit zwaard, voor vrijheid, recht en welvaart. Nu is de strijd gestreden, het oorlogsleed geleden; tevreden rust het zwaard, bewaard in een heilig meer: in Vrede!…

Hoe staan de sterren daar in de nachthemel boven de stadsmuur en het geschreeuw van de strijders op het plein? Hier is het rustig, we vallen in slaap maar mijn lief hoort de dolkmannen komen en hij roept ons wakker: Nabij! de overgave van de stad is nabij! De Leeuw omhelst hem innig voor de ruiters hem omsingelen verminken en meenemen…

Vechten is kermen en zwaarden losrukken van de lijken, natte sandalen, rode voeten gewassen in bloed, en dat het uren duurt om 's nachts plein en paleis schoon te spoelen en dan toch nog de stad uitgejaagd worden Vechten is kerende kansen niet opgeven, maar een list verzinnen, een houten paard een Münchhausen of tunnel met honderden…

Ze was om ‘t krijgsgeweld weggevlucht en na de eindeloze tijd op haar vlot in zee Ze verspreidde desondanks geen zeelucht ze droeg alleen krijgslucht met zich mee Men had haar weggemoffeld in een kamp en verteld dat het slechts tijdelijk zou zijn Zeer koude winter zonder kachel en lamp juist dertien en geen schijntje zonneschijn In stille…

In het geweld werd menig held en stam geveld. Alesia. Romeinenknoet op keltenmoed is ravenzoet. Alesia. Een klaproosveld, een bronzen held, verhaal vertelt. Alesia.…

(kamp Westerbork) de klimboom in het kamp als stille getuige oogt frivool doch zwijgt uit piëteit voor hen die hier op doorreis waren maar ook omdat er eigenlijk geen woorden voor bestaan…

nog ieder jaar krijt ik jullie namen in de straten op 27 januari opdat ik jullie niet vergeten zal opdat men jullie nimmer vergeten zal…

honger dromen (4) het broze harnas van de nachtelijke slaap smakkende lippen Tantalus kwelling: het eten aan je lippen dat altijd verdwijnt net op het moment dat je het wilt verslinden de heerlijke geur dan het ontwaken uit ongrijpbare dromen terug in het niets zie de mens (5) het zijn geen goden die dood en verderf zaaien…

weemoedig zong hij zijn Jiddische rapsodie hongerend gerijmd dezelfde verzen vierdelig en indringend een lied zonder eind over het leven van alledag in het kamp de pijn het gemis Hellemuziek (3) honderden malen wordt elke maatslag een stap buiten in de mist van en naar het werk hypnotiserend ritme woordeloos stappen denken…

de kinderkleertjes aan prikkeldraad in de wind spelen tikkertje duistere nachten wat doet een mens als hij weet dat hij sterven moet biddend en wenend op weg naar de ondergang slalom naar de hel goed voor brood en soep het merkteken op zijn arm in zijn huid geprikt hoed je voor dromen het is de vlijmendste pijn als je weer ontwaakt…

in het onderhuis stapelt hij het onuitsprekelijke onder een stekelige prikkelbare huid gepantserd achter het bureau vullen lange rijen fantomen zijn hermetisch gesloten hoofd het kind barst van verlangen papa! hoort hem niet in de loopgraven onder de begane grond gestaag en ongezien druppelt het gif naar binnen om in de…

Langzaam verwaaiend in de wind, voetstappen in het natte zand, hier kwamen ze aan land een man met zijn vrouw en hun kind. Met al die anderen in haast gevlucht kwamen zij uit een overvolle boot, bang voor vernietiging en de snelle dood die elke dag kwam, hoog uit de lucht. Nu na al die jaren van oorlogsbrand en de tirannie van een vijandig…

In WO II gingen er 25.000 per dag Alle leeftijden, 6 jaar lang Nu overladen we de wereld met schulden, leed en dwang om aan levens van vetzakken en doorleefde wrakken nog wat dagen vast te plakken Een krachtmeting van staten in dwingelandij van doen en laten…

Ik loop nog in het gindse, het anderszinse Van weggelopen dagen In een zoekend verlangend vragen En een bangend klagende gloed van zonden Bloedend aan mijn ziel die wondde Voorbij achten, de dag gaat heen Zinkt langzaam onder een dak van wolken Die het gegane azuur bevolken en de kleur van dagen molken Niemand weet waar ze wieken En portieken…

zijn niet wat ze lijken gemaakt om te voorkomen dat water uit het hoogveen weg zou stromen drassig moest het hoogveen blijven vreemde legers te verdrijven ondoordringbaar bolde waterlinie Westerwolde achter leidijken op schansen soldaten bewaken en kijken dat die dijken niet bezwijken weggegraven het begeven in onze dagen is het veen weg…