Mijn Wetenschap en mijn Geloof, Die leven saam in onmin, Want de ene houdt, wat de ander doet En denkt en meent, voor onzin. Intussen, beide heb ik lief, Juist e v e n trouw en innig, En toch vind ik mij–zelve niet Onreedlijk noch krankzinnig.…

Een knaapje leunt aan moeders schoot Vol slaap de knippende ogen, En houdt zich wakker, taai en groot, Met knikkebollend pogen. Hij's bang in 't donker, bang alleen; Hij wil niet heen, Blijft talmen, treuz'len, hangen. Het dwaze jonkske dwingt, En zingt Een liedje van verlangen. Reeds half het offer van de dood, In dorre levensgaarde…

Daar is geen Priester Die Hem verklaart! In raadslen wandelt De mens op aard. Wie ’t Licht van Heden Ook juublend eer’, Dit licht doet smachten Vooral – naar meer! Want ach, wat nevel Van Dwaling vlied’ – De Zon der Kennis, Zij schijnt hier niet. Mysterie – ’t leven! Mysterie – ’t lot! Die schepping predikt Geen…

Ik zag een starre schittren, Maar ’t was niet aan de trans; ’t Was in twee dierbre ogen, Een starretje vol glans. ’t Betoverde en bezielde Mijn hart, mijn geest, mijn jeugd, ’t Spreidde in mijn blijde woning Gods licht en vrede en vreugd. Het blonk op al mijn wegen Zo vriendlijk en zo zacht, Een zonnetje van zegen, Te morgen…

Daar zijn we in 't nieuwe huis! 't Is deftig, dubbel, breed. Hier door mijn wand dringt geen gedruis, Geen tocht, door raam of reet. 'k Heb tien vertrekken vol gemak, Een badvertrekje, inkluis; We zijn, heus! aardig onder dak, En 'k prijs dit nieuwe huis.... Doch ik verlang naar 't oude weer, Daar 't lekte door het dak, En daar,…

Haast ben je niet meer Benjamin, Dan neemt een ander je plaatsje in, Mijn lieve, kleine jongen! Dan zet je moeder je neer op de grond, Dan zegt je vader: loop heen, loop rond – Je wordt door een aapje verdrongen. Haast ben je niet meer Benjamin Dan krijg je niet altoos meer je zin, En moogt je fortuin gaan zoeken, Dan eet er een…

’k Noem mijn huis, vol huwlijkszegen, Kinderliefde en moedermin, Somtijds lachend: Welgelegen; Maar die scherts heeft droeve zin. „Welgelegen? woont gij buiten? Of is ’t uitzicht dan zo schoon Op uw stadje, door de ruiten?” – Neen: doch weet ge wáár ik woon? Vlak bij ’t kerkhof! Al de doden Moeten steeds mijn huis voorbij En…

XXI Toch, als de tovervonk langs wonderdraad gevlogen, - Snel als de Laster vliedt en ’t praatje van de Logen – De tijding brengt in ’t land: de Mail, de Mail is aan! Dan hoort men harten vaak als dichterboezems slaan, Want elk, vol vreugd, vol vrees, wacht van zijn verre lieven De levenstekenen, de lange, dierbre Brieven!…

Gij weet het grote nieuws, en, hoe door ’t nieuwe licht Van Theologen, Filosofen, Economen En andre Omen, Nu eerlang hier op aard de Hemel wordt gesticht? – Geduld maar, hongrig hart en hongerige magen! ’t Duurt nog een grote veertien dagen.…

Toen ik een knaap was in ’t zorgloze leven, Gordde ik mij-zelve en liep naar mijn lust; Vrij in mijn wandlen en zoeken en streven, Vrij in mijn reizen, mijn dromen, mijn rust. Straks ook voor mij is een ure gekomen, Ure van roeping, van ernst, van genâ, Dat in mijn boezem die stem werd vernomen Hebt gij mij lief? – en mijn ziele…

AAN MEVROUW*** Gij hebt de Waarheid, eedle vrouw?... Vergeef dat ik meteen Het nog maar half geloven wou - Ik dacht, God had ze alleen.…

’t Klein volk dat buiten zich zo vrij In ’t leventje verheugde, ’t Is nu ’t weer oprukt even blij In stad wacht nieuwe vreugde! Grootmoeder is niet wel gemutst, Daar geen der dartle klenen, Die zij bedroefd ten afscheid kust, Zelfs met één oog kan wenen. Wie als een kind zijn dag geniet, Zal nooit zijn dag beklagen En schept…

1848. Och bevende Alarmisten; Och pruiken, podagristen, Och ouwe-wijven-kliek Och nare leuterkousen, Och bankroetiers en smousen, Je malen maakt me ziek. Je duffe conversatie Is éne lamentatie, En nergens zie je licht; Je snatert en je snottert, Je steunt en stikt en stottert... 't Is wat een vies gezicht. Gedaalde metallieken…

Boven mijn hoofd aan zijden draad Slingert het zwaard al heen en weder, ’t Moét vallen – vallen, vroeg of laat! Het trilt, het velt mij neder! Doch om mijn hoofd ook ruist een stem, Te midden van al mijn vrezen, Die mij gebiedt met zachte klem, Tóch niet bezorgd te wezen.…

Strijd mee in onzer dagen strijd! Maar met uw leven, wandel, werk. O zeg .... niet wat uw mond belijdt; O zeg .... niet van wat naam of kerk, Maar t o o n van welke g e e s t gij zijt!…

Neem álles aan; dat’s ’t beste deel – Ook financieel.…

De dwaas bemint de lof alleen, De zoetste zoetigheden En strooit ge er wat kritiek doorhêen Hij ’s boos en ontevreden. Wel, ’k min de- lof zo goed als hij, Doch meng me vrij Wat kritisch kruid er onder Uw lof wordt door die specerij Slechts eedler en gezonder!…

Helaas; de zwakke mens in dit weemoedig leven, Hij heeft een weinig vreugd zo noodig voor zijn hart: Wij hijgen ras naar ’t eind van dorre lijdensdreven, En spoedig al te lang valt ons de nacht der smart. Ook, Heer, wij trachten wel te bidden dat Uw wille Geschiede! – doch vergeef onze arme kindertaal, ’t Bedroefde hart, bij ’t vroom…

Speelgoed van mijn kinderjaren, 'k Vraag u niet wanhopig weer: 'k Hield nog enkle wilde haren Van mijn zorgeloos weleer, En, bij 't rijpen van mijn leven, Heeft des Hemels trouwe gunst Hoger rijkdom mij gegeven: Dromen, zangen, liefde en kunst! Ik heb meisjes om te stoeien, Voor de vlinders van 't terras! Andre kijkers die mij boeien…

(Mikrokosmos) Vóór het huwlijk werd besloten, Door dit echtpaar, lief, maar dom: 'Onze kindren ('t meisje bloosde!) Zullen worden om en om. Schenkt ons God het eerst een jongen, Luthers wordt ons eerste kind, En de tweede, knaap of meisje, Volgt u en wordt Doopsgezind. Doch mocht de eerste een meisje wezen, In dat liefelijk verschiet,…