O, tintel’ uw hart in de druk van uw hand: Ik dank voor een vinger twee, drie! Ik walg van een kneepje, koket en pedant, Een pink van een man van genie.... En, vrindlief, uw bevende, klevende hand Is waarlijk mijn antipathie! Verstijve de hand, die de hoveling speelt; Beleefde, vernedrende hand! Verdorre de hand, die verraderlijk streelt…

Terwijl ik staar in ’t spiegelglad Van ’t zilvren nat, schud ik mijn hoofd; wie ben ik? Ja, hoge Hemel: Hoe, wie, wat? Wat wil, wat weet, wat ken ik? Zie hoe hij lacht – die dwaas, die guit, Die lelijkerd in ’t water: Mijn help! mij–zelve lach ik uit Met wonderlijk geschater. O mensenhart, o mensenhart, Verschrikt, verward, Vol zonden,…

O land van mest en mist, van vuile, koude regen, Doorsijperd stukske grond, vol kille dauw en damp, Vol vuns, onpeilbaar slijk en ondoorwaadbre wegen, Vol jicht en paraplu's, vol kiespijn en vol kramp! O saaie brij-moeras, o erf van overschoenen, Van kikkers, baggerlui, schoenlappers, moddergoôn, Van eenden groot en klein…

'Die wahre Liberalität ist Anerkennung' Wij zijn ontzaglijk liberaal – Wij laten ieder vrij In doen en denken, kunst en taal; Wij zeggen: vrij en blij!.... Dom volkje, dat niet denkt als wij En wroet voor zijn partij, Dat hen de duivel haal.... Wat zijn we liberaal! ---------------------------------------- uit: Eerste Gedichten…

Als u het hart tot spreken dringt, Zo spreek! Maar wat gij spreekt of preekt of zingt, Hou’ steek! Nooit rake uw bol, wat zeng of zied, Van streek! Kort, krachtig zij uw toast, uw lied Uw preek! Geef nimmer, zonder zin of slot, Geluid! En snoer, beleefd maar vrij, de zot De snuit Zeg, wat gij meent, waar plicht gebiedt Recht uit! De…

Latijnse school, Latijnse poort! Gezegend en gezellig oord, O wereld vol illusie! Vol lust en Grieks en lief en leed, O wereld, die ik nooit vergeet, Vol vriendschap en vol ruzie! O zoete bluf van ’t eerst Latijn, O heerljkheid de tolk te zijn Cornelii Nepotis! Te voelen, als men verzen schrijft, Dat men altoos een bengel…

Ik zeg maar wees geleerd, dat’s mooi! maar wees verstandig, Dat’s mooier nog! en mens, vooral wees niet onhandig!…

‘Mijn lieve vrouw, wees niet verslagen,’ Sprak op zijn sterfbed luie Piet: ‘Ik word door de engelen ten hemel gedragen!’ ‘Dat hoop ik,’ zei de vrouw,’want anders komt ge er niet.’…

Het knaapje sluimert! maar de moeder aan zijn sponde Bespiedt de onvaste rust van ’t krank en lijdend kind; Ach, hoe dat hoofdje gloeit! ’t Is alles stil in ’t ronde, Doch in heur ziele niet, die vreest, zoveel zij mint. O God, waar hier op aard wel ’t innigst wordt gestreden?.... Aan ’t kinderziekbed, Heer! Daar buigt ook ’t twijflend…

Op de bodem van het leven, In de diepte van het hart Rust de Weemoed En de Smart; Maar de Hope rijst er neven, In ’t geslingerd mensenhart. Tussen weemoed, strijd en hope Vliedt het leven snel voorbij; Waakzaam, werkzaam Wachten wij Dat het Raadsel zich ontknope, Wat ons korte leven zij.…

Mijn Wetenschap en mijn Geloof, Die leven saam in onmin, Want de ene houdt, wat de ander doet En denkt en meent, voor onzin. Intussen, beide heb ik lief, Juist e v e n trouw en innig, En toch vind ik mij–zelve niet Onreedlijk noch krankzinnig.…

Een knaapje leunt aan moeders schoot Vol slaap de knippende ogen, En houdt zich wakker, taai en groot, Met knikkebollend pogen. Hij's bang in 't donker, bang alleen; Hij wil niet heen, Blijft talmen, treuz'len, hangen. Het dwaze jonkske dwingt, En zingt Een liedje van verlangen. Reeds half het offer van de dood, In dorre levensgaarde…

Daar is geen Priester Die Hem verklaart! In raadslen wandelt De mens op aard. Wie ’t Licht van Heden Ook juublend eer’, Dit licht doet smachten Vooral – naar meer! Want ach, wat nevel Van Dwaling vlied’ – De Zon der Kennis, Zij schijnt hier niet. Mysterie – ’t leven! Mysterie – ’t lot! Die schepping predikt Geen…

Ik zag een starre schittren, Maar ’t was niet aan de trans; ’t Was in twee dierbre ogen, Een starretje vol glans. ’t Betoverde en bezielde Mijn hart, mijn geest, mijn jeugd, ’t Spreidde in mijn blijde woning Gods licht en vrede en vreugd. Het blonk op al mijn wegen Zo vriendlijk en zo zacht, Een zonnetje van zegen, Te morgen…

Daar zijn we in 't nieuwe huis! 't Is deftig, dubbel, breed. Hier door mijn wand dringt geen gedruis, Geen tocht, door raam of reet. 'k Heb tien vertrekken vol gemak, Een badvertrekje, inkluis; We zijn, heus! aardig onder dak, En 'k prijs dit nieuwe huis.... Doch ik verlang naar 't oude weer, Daar 't lekte door het dak, En daar,…

Haast ben je niet meer Benjamin, Dan neemt een ander je plaatsje in, Mijn lieve, kleine jongen! Dan zet je moeder je neer op de grond, Dan zegt je vader: loop heen, loop rond – Je wordt door een aapje verdrongen. Haast ben je niet meer Benjamin Dan krijg je niet altoos meer je zin, En moogt je fortuin gaan zoeken, Dan eet er een…

’k Noem mijn huis, vol huwlijkszegen, Kinderliefde en moedermin, Somtijds lachend: Welgelegen; Maar die scherts heeft droeve zin. „Welgelegen? woont gij buiten? Of is ’t uitzicht dan zo schoon Op uw stadje, door de ruiten?” – Neen: doch weet ge wáár ik woon? Vlak bij ’t kerkhof! Al de doden Moeten steeds mijn huis voorbij En…

XXI Toch, als de tovervonk langs wonderdraad gevlogen, - Snel als de Laster vliedt en ’t praatje van de Logen – De tijding brengt in ’t land: de Mail, de Mail is aan! Dan hoort men harten vaak als dichterboezems slaan, Want elk, vol vreugd, vol vrees, wacht van zijn verre lieven De levenstekenen, de lange, dierbre Brieven!…

Gij weet het grote nieuws, en, hoe door ’t nieuwe licht Van Theologen, Filosofen, Economen En andre Omen, Nu eerlang hier op aard de Hemel wordt gesticht? – Geduld maar, hongrig hart en hongerige magen! ’t Duurt nog een grote veertien dagen.…

Toen ik een knaap was in ’t zorgloze leven, Gordde ik mij-zelve en liep naar mijn lust; Vrij in mijn wandlen en zoeken en streven, Vrij in mijn reizen, mijn dromen, mijn rust. Straks ook voor mij is een ure gekomen, Ure van roeping, van ernst, van genâ, Dat in mijn boezem die stem werd vernomen Hebt gij mij lief? – en mijn ziele…