De mens schept zich duizend behoeften, Dat ligt in zijn werkzame geest, Maar de een maakt hem schepper en koning En de ander tot slaaf, ja tot beest. Behoefte aan volmaking veredelt, Behoefte aan ontwijding verneert; De een put hier zijn kracht uit ontbering, Waar de ander bij weelde verteert. De rijkdom ligt niet in het 'hebben'.…

Aan ene jonge moeder met haar lieveling op de arm. Wil hij u te ontworstlen trachten - 't Springertje in zijn tweede jaar? Vrouw, de jongen wordt te zwaar Voor uw luttle lichaamskrachten. Dansend op de moederarm, Moet ge 'm torsen en bespieën; Op en neer van moeders knieën.... Maakt hij u niet moe en warm? Schoon ge uw antwoord niet…

Zondag, heerlijk schone dag, De eerste van de zeven, Niet naar school, maar naar de kerk, Wandlen, vrolijk leven! Maandag met een nieuwe moed Aan het werk getogen; Nasmaak van het Zondagsfeest, Ach! zo ras vervlogen. Dinsdag weer voor goed op gang, Rekenen, lezen, schrijven; 't Is op school een hele toer Nummer een te blijven…

Het land waar ik geboren ben, Waar 'k zo veel goede mensen ken, Waar ook mijn vader 't leven vond En waar mijn moeders wiegje stond, Dat land dat mij te leren geeft Hoe deugd naar ware grootheid streeft, Hoe ondeugd dikwijls zonk en viel - Ik heb het lief met hart en ziel. 'k Haat evenwel geen ander land, Dat waar een blijk van onverstand…

‘Laat ons toch nimmer het leven vergallen Door over steentjes en strootjes te vallen; Hij, die te prikkelbaar is van natuur, Wordt licht geschuwd als een lastig gebuur.’ ‘Is het dan raadzaam naar slangen te peuren? Brengt het geluk aan om alles te treuren? Leert om ons heen niet de lieve natuur: Leven is liefde, hoe kort ook van duur…

Een beste vent, een trouwe borst, Een zonnestraal in ’t leven; Een zorg, die duizend lasten torst Voor nichtjes en voor neven. Een bronwel van meedeelzaamheid, Een ziel vol zelfverneering; Een raadsman, die naar beter leidt; Een leven vol ontbering. Een plooier, die de rust bemint; Een denker bij het lezen; Een voorbestemde voogd en vrind…

Wie in zijn jeugd op gladde baan Te lang aan moeders handje stapt: Geen strobreed hoeft ter zij te gaan, Of op een steentje trapt, Wijl hij zich nimmer voorwaarts waagt, Eer 't pad voor hem is schoon gevaagd - Hij heeft het zeker kalm en goed, Maar blijft, bij 't minst verlet, een bloed. Maar hij, die vroeg reeds heeft geleerd Zich…

(Een woord in 1859 en 1860) Een fonklend samenbroedsel Van vrijheid en van dwang, Bij zucht naar prikklend voedsel Het vuur van drift of drang. Veel hoofden vol confusie, Veel harten vol van spijt: Bij eeuwen-oude illusie Weer d’ eeuwen-oude strijd. ’t Gewicht der wetenschappen Door wonderen geleerd; Na politieke klappen, Fortuinen omgekeerd…

Daar klinkt een machtig toverwoord Vol zoete melodie, Maar wat het uitdrukt, wat het meldt – ’t Is ons een profetie. ’t Vat alles goeds en zuivers saam Wat brein ooit heeft gedacht, En ’t spreekt van ’t edelst en fijnst genot, Waarnaar verbeelding smacht. Een Hemel, die ’t slechts voeden kan, Een Hemel, die ’t bereidt. Elk stervling uit dat…

AAN MIJN VRIEND S. J. VAN DEN BERGH, DE REDACTEUR DER „AURORA”, NA ZIJN UITSTAPJE NAAR ENGELAND EN SCHOTLAND. Kleed vol geuren en vol kleuren, Balsemkruik voor long en lijf, Roepstem om het hoofd te beuren Boven huiszorg en bedrijf; Jaartij dat ons noodt: Kom buiten! Zamel van mijn overvloed, Hoor mijn zangers ’t loflied uiten, Zo weldadig…

Mijn leven is een molen, En ik ben 't molenpaard. Mijn wapen is het scheermes, Mijn glorie is de baard. 't Is iedre dag het zelfde: Vroeg op is 't oud parool; Ik bak vaak zoete broodjes En ik verkoop veel kool. Ik kal met oude heren En scherts met jonge lui; Ik critiseer de preken En sla ook menig ui. Ik jaag op alle nieuwtjes En vent…

Mijn grootmama zei vaak de spreuk, en ze is me in ’t hart gevest: “DIE ZICH AAN ANDREN SPIEGLEN KAN, HIJ SPIEGELT ZICH HET BEST” Hecht u dus niet aan ’t schamel volk, Dat, zwervend langs de straat, Vol leugens en gemeenheid is, En vol van slechte praat.…

Geen krakende deuren, Geen tochtige scheuren, Geen lek in je dak! Geen aandrang van beren, Geen vocht in je veren, Geen gat in je zak! Geen smaad van de rijken, Geen vrienden die strijken, Geen kroos in je vliet! Geen meiden die vrijen, Geen vitters te mijen, Geen kleur die verschiet! Geen kramp aan je voeten, Geen vrees voor bankroeten…

Woelige dagen! ’t Huis overhoop, Kind'ren van school af, Speelgoed te koop, Nichtjes tot gasten, Money op zak, Alle dag zondag, IJs en gebak, ’t Kladboek in ’t honderd, Eens maar in ’t jaar! Drukte in de lommerd, Handen in ’t haar, Vlooien en beren, Bom-bam-muziek! Lammen en blinden, Duitser en Griek, Paardrijderskunsten, Olie en…

SAULUS van Tarsen, vervolger des Heeren, Kleeft aan uw zwaard nog het martelaarsbloed? Deed nog het kruis niet uw ijver verkeren? ... Vreemd bleef ge Hem, die het ooilam behoedt: Zwakte is uw wreedheid en blindheid uw moed. Dreiging en dood blaast gij uit voor uw schreden; Waar ook verdrukking de bloedvaan ontplooit, Eén heeft de strijd…

't Zijn nog steeds dezelfde klachten, Voorgeslacht en tijdgenoot Werken nog met de oude krachten: Sterken maken zwakken dood. Voor je naasten moet je leven, Is het hart maar goed geplaatst; Ja, zoo staat er wel geschreven, Maar je zelven ben je 't naast. Eigen haard en eigenliefde Vragen zorg en overleg; Wat die levenseisen…

Kees spekt zijn beurs en koopt een pas, En wil de wereld zien: En vliegt door 't ruim en maakt, per as, Van honderd uren - tien. Kees kijkt in 't rond en suizebolt En veegt zijn bril eens af: 't Is of de wereld draait en tolt, De dommelaar tot straf. Kees klaagt zijn nood en wrijft zijn neus; En ruikt slechts stank en stoom…

(EEN WOORD in 1859 en 1860) Een fonklend samenbroedsel Van vrijheid en van dwang, Bij zucht naar prikklend voedsel Het vuur van drift of drang. Veel hoofden vol confusie, Veel harten vol van spijt: Bij eeuwen-oude illusie Weer d' eeuwen-oude strijd. 't Gewicht der wetenschappen Door wonderen geleerd; Na politieke klappen,…

Een fee, die opwelt uit de vloed Van wulpse zotternijen; Een dwinglandes, die aan haar voet De wereld neer doet vlijen. Een zonderling vernuftig dier, Dat nooit zich zelve rust geeft, Vorstin en tevens kamenier, Die in caprices lust heeft. Een plaaggeest en een vleieres, Met rozen op de wangen; Een dartel ding - een oude bes, Al…

Een aap had met veel zorg en zwier Als pronker zich gekleed; ‘Nu schijn ik,’ sprak hij, ‘toch geen aap Voor iemand die 't niet weet.’ Hij pakt met moed het spiegelglas Met beide poten op: Maar hoe hij kijkt - hij ziet nog steeds De oude apenkop. Hij draait de spiegel links en rechts, ‘'k Ben netjes!’ sprak de knaap, ‘Mijn frak…