Gij houdt u groot in ’t moeilijkst lot – De vraag is: houdt ge u goed voor God? ------------------------------------- uit: Leekedichtjens (1861)…

Die na mij komen, deze zullen weten, Het diep geheim, dat in de woorden leeft, Die er geschreven staan in de planeten, En in de bloem, die op de velden beeft. Zij zullen uit het kruid, het denken eten, En de vervoering drinken, die gij geeft O ochtenden, aan holen en aan spleten, Wanneer uw licht de duisternisse zeeft. Zij zullen u begrijpen…

Ik droomde – een droom vol tegenstrijdigheden, Half licht, half duisternis, half waar, half waan, Nu Profetie, dan Echo van ’t Verleden, Vaak beide in eens, en immer – half verstaan. ‘k Greep schimmen, die mij door de vingren gleden; Ik vloog, of kroop, maar niets werd afgedaan; ‘k Heb in één uur genoten en geleden, Heel ’t bonte lot eens Levens…

Dieuwer is verliefd (bij get) Op zulk een reine vrijer: Maar ze heeft er niet eens op gelet, Hoe krom dat hij zijn benen zet, Gelijk een kreup’le snijer. Want als ze naar z’n aanzicht ziet, Zij kan d'r niet uitkomen; Zij weet dan van zichzelve niet. Zij staat, wanneer haar dat geschiedt, Al waar zij opgenomen. Maar, Dieuwertje, je hebt…

Ik hoorde uw voetstap naadren op het pad, ik wachtte en zag u na een korte poze. - Hoe geurden 't dennenbosje en de rozen! - Toen gij mijn open woning binnentradt. Gij waart dien avond toen gij tot mij kwaamt, o dood, niet overmoedig, niet vermetel. En toen gij plaats naamt in mijn zachte zetel gelijk een knaap, zo schuchter en beschaamd.…

Al de gouden middaguren Van de zonnen die verzonken, Stralen door dit blankdoorblonken Blindend dak van blauwe muren Op de stervensstille lach Van de laatste zomerdag. In de dalen van de duinen Huivren wondre schemeringen Om de helderheid der dingen; En geen aêm vleugt langs de kruinen; Dieper dan de middagvreê Hijgt de stilte van de zee…

Nacht is niet boos. Als hij komt de nacht Maakt hij de hemel open, En veel sterren en sterretjes komen zacht Op gouden voetjes gelopen. Ze zijn nieuwsgierig, en naar benêe Zouden ze heel graag komen; Maar ze zijn bang, voor de grote zee En voor de hoge bomen. ’t Is boven ook donker… maar zij hebben licht. De zon gaf ze allemaal lichtjes,…

Vroeger schreef ik aan een zwaar bureau Lichtzinnige gedichten; Nu, met een plankje op mijn knie, Een lijvige roman. Ben ik vooruitgegaan? Wie Kan mij zeggen, of ik het ben Dan wel de materie Die ten slotte moest zwichten? -------------------------------------- uit: Al dwalend IX (1941)…

Gul gaf hij wat het park ontbrak; Begoot met zorg het dorstig groen, En tastte in loof- en bloemfatsoen, Naar fel insect of dorre tak. Hij wiedde 't onkruid, bond de loot, Bond zacht een roos in voller licht, Van onder blaadren ruig en dicht, Hief hij de bleke perzik bloot. Jaloerse minnaar, wou hij 't park Doen schittren als een schone…

Gelijk een vader zijn onwillig kind Bestraft met schijnb're toorn, maar smart in 't hart, En, schoon kastijdend, zelf wel voelt hoe hard De straf moet zijn voor 't kind dat hij bemint, - En onder 't straffen in zichzelve zint En hoopt of het berouwvol wordt, - en mart, O zo verlangend, na die dubb'le smart Héél lief te wezen voor zijn…

Bedil mijn Dichten niet, besteed er geen verwijt aan, Zij hebben ’t niet verdiend. Ik hang er toch geen Tijd aan: ’t Is een klein buiten-werk, een bij-werk, zeg ik 't best, Van beter bezigheid; ’t is kakelen op ’t nest. Kunt gij of timmerman of wever niet vergeven Een deuntje uit de borst bij ’t schaven of bij ’t weven? --------------------…

Wiegelend hoofd, zoet vrouwenhoofd, een zuivere vrucht, een reinblank ooft, zo zal het liggen in de schalen van mijne handen, de goudovalen, dat mijne mond het proeven moge het rustgezicht, rijp overtogen, met de lippen, die zwellend openbreken, de volzoete en met de neergestreken koele oogleden en de tere âren in de slapen, de holle…

‘k Zat bij 'nen boom te lezen, al in mijnen brevier, de zunne kwam gerezen, gelijk een kole vier, de blijde vogels dronken de dreupels van de Mei, de morgenperelen blonken en brandden in de wei lijk vier: 'k Zat bij 'nen boom te lezen al in mijnen brevier. -------------------------------------- uit: Kleengedichtjes (1860)…

Zoals gij, zijn wij blinden en onwetend, Al zien wij in uw duizendvoud’ gelaat, O Liefde, die te vroeg komt, of te laat, En gaat van waar gij kwaamt, uzelf niet wetend. Gedachteloos, strooit gij een heerlijk zaad De winden over, eigen gaav’ niet wetend, En tijd, en plaats, en doel, en wil, vergetend, Gaat gij een weg, en weet van goed noch…

Nimphje, als ik 'er uw oogjens zo zoet, Zo lief, zo lodder, vol heldere gloed, Bekijke, zo vliegt 'er mijn zieltje gebuid Op wiekjens van zuchjes ten aderen uit. Dan blijft het hangen als 't bijelijn doet, Aan kaakjes of lipjes, vol gloeiend bloed, Of kropje, dat, zacht op en neder geaamd,…

'k Ben als een land dat strekt in middagzon Onmeetbaar liggende akkers en deining Van woud en duin, tot waar de horizon Vergaat in 't licht van eigen verreining. En 't evenwicht der wereld koelt de gloed Van mijn verzwarend vlees en broeiend bloed Tot eindloos aardrust en deining Van krachten die geen mensenhand overwon. In stralenspel…

Langs het eenzame spoor de telefoonpaal. Hij gonst. Er is geen ander geluid langs het eindeloos spoor. Een wolk drijft over hem en is onverschillig. Het landschap "gaat zijn gang"... Toch gonst de telefoon-paal dag en nacht, onder de hemel. Het is een verlaten pijn, een onophoudelijke klacht... Als wij hem horen: ons hart breekt, in zelfpijn…

Zomerse bloei van fier gekruind planten, Zozeeer heb ik uw gratie liefgehad, Dat ik met U, het aan uw vorm verwante, De straat en 't plein versierd heb van mijn stad. In 't fries der tempels zocht ik u te benaadren Wat van Uw volheid woekerde in mijn droom, Het kapiteel kroonden acanthusblaadren…

Nauw zichtbaar wiegen, op een lichte zucht, De witte bloesems in de schemering - ziet, Hoe langs mijn venster nog, met ras gerucht, Een enkele, al te late vogel vliedt. En ver, daar ginds, die zacht-gekleurde lucht Als parelmoer, waar iedere tint vervliet In teerheid... Rust - o, wonder - vreemd genucht! Want alles is bij dag zo innig niet.…

Gij dichter, die uw gangen gaat langs 't druk gewoel des levens als u de smaad in 't aanzicht slaat van vriend en vijand tevens, leg nooit de fiere vrije kop en laat u nooit verlammen, al dagen zij zo talrijk op met honende epigrammen. Want wie u tergend smaadt en slaat, omwroetend in uw wonden, werd vaak vol valsheid en verraad…