Onweersdreunen riepen je uit bed, je was beneden gaan zitten en staarde in het nachtelijk duister, je had de fles voor je op tafel gezet. Zo kon je het noodweer beter verdragen verklaarde je, maar ik wist dat je de flitsen en donderslagen beleefde als granaatinslagen. En dat je nu vergeefs probeerde, gehuld in een nevel van ouwe klare,…

Aan Y. van Alphen Hoe onvoorstelbaar hard sommige mensen Zijn ze vergeten jullie te vergassen? Haar ogen puilden bijna uit hun kassen Het herbegon, het aloude verwensen Vaak kreeg zij 'vuile rotjodin' te horen Zij moest zonodig hier in Holland wonen Bracht vijf jaar oorlog, doodde vaders, zonen Totdat de Duitsers eindelijk verloren…

In de spiegelruit is te zien dat het flink druk is in de zaak, mensen lopen haastig in en uit, worden geknipt, geschoren, er is veel beweging en geroezemoes er valt nauwelijks iets te horen. Bomba knipt rustig en zorgvuldig een wat oudere grijzende man, zegt dan voor iedereen verstaanbaar: ik knipte van de joden het haar voordat ze de gaskamer…

de ondergaande zon kleurt de hemel bloedrood universele emoties verspreiden zich over de velden waar rode klaprozen bloeien in de stilte staan rijen kruisen de grond is doorweekt van verloren tranen verwoeste levens marcheren als een bloedrode draad door de wandelgangen van de genadeloze hebzucht een gedwongen afscheid van…

bloeiende tulpen in de Voelitsa Mira Straat van de Vrede stille getuigen van hoe het leven hier was hoe mensen leefden het luide tjilpen van mussen in de struiken moestuin met kraters brandnetelblaren als we uit greppels kruipen huid en hart verwond dit was zo’n mooi dorp nu zou zelfs God hier bang zijn in de Vredesstraat…

wie telt de doden in landschappen onder zand schrijft in zwarte inkt over wat kon gebeuren hoe het daar toen was hoe het hier kan gebeuren het daar en het hier zijn familie van elkaar blijf spreken herhaal ver voorbij duizend malen over toen en nu verwantschap met hier en daar wie blijft verhalen over jou en de ander wie raakt…

duifje van papier olijftak in de snavel wit en vleugellam in gestolde rust hoe komt zij ooit tot leven wanneer vliegt zij uit? hoeveel stilte past in vredesnaam herdenken noemen van je naam? kan vrede passen in twee minuten zwijgen stilgevallen tijd? is vrede een duif vleugellam op wit papier voor eeuwig in rust?…

Het oude pand Toevallig in Wassenaar M'n oma liep daar Haar Bezuidenhout was plat Coördinatiefout De wereld is oud Het geeft de muren klanken We zouden eigenlijk Moeten bedanken Maar desondanks gooien we ons land weg Trots maar? Is het de weg?…

Uit het gebroken zolderraam hangt een verschoten vlag, al bijna tachtig jaren. En op de witte kruizenrij, waarlangs verwelkte bloemen staan, mag je je blind gaan staren.…

van ruimte berooid onder een donkere stolp het loden landschap hoe beschrijf je licht tinten van de dageraad wolken wind water ondoordringbaar dof de tonen van de regen het gemis van lucht en toch was het hier dat we konden ademhalen toen jij een lied zong…

In het kamp verdwijnt de werkelijkheid tussen -- droom en welzijnswerk.…

Thuis, in de zon, kijk ik aandachtig naar het nieuws, ik bestudeer de foto's de boog van een mortier als een vallende ster en het grijze puin na de inslag Overal zijn er camera's Ik ril van alles dat ik wel en niet wil weten maar ik zou niets weten als ik het niet wist Ik lees over mensen die wakker werden en naar een kelder renden…

Niets gevaarlijker dan een titaan die met misvormd hart en ziel gelooft dat hij losstaat van de wereld. Niets zo zorgwekkend als een gulzige hemelbestormer die ons naar het oeverloze oord van oorlogen brengt. Niets krachtiger dan beroofd worden toch besluiten te dansen onze huid fragiel als rijstpapier…

Een stuk oud brood dat zorgvuldig wordt bewaard is een oud symbool voor veeloud zeer dat nooit verjaart weer opnieuw doorstane angsten en ook dreiging van terreur doen me duidelijk beseffen: de bevrijding is nog lang niet klaar stel geweld aan de kaak leg onderdrukking aan banden dat is de taak van vredelievende mensen uit alle landen…

Het huis dat haar droeg reikte niet langer naar de hemel op de grond spatte het in duizend stukken uiteen. Met dichtgeknepen keel schuilt een vrouw - laat haar even - tussen de geblakerde bomen Soms moet een mens loslaten - laat haar gaan - om op een andere plek thuis te komen. Iemand gebaart: wees welkom hier, er is plek genoeg…

Vernietiging van de eigen soort Miljoenen zijn en worden vermoord Onbeschaamd vechten om de macht Wie heeft er de meeste kracht? Aan het front of in de flank Zwoegen en zweten Schieten en bloeden Soldaten tegen wil en dank Slachtoffers zonder schuld In lompen gehuld Met miljoenen op de vlucht Hun adem één lange, vloekende zucht…

Een vrouw met een geweer Verdreven. Verstoten door haar buren omdat ze inwendig gedood is en niets meer kon voelen dan pijn en walging en omdat ook zij niet meer kunnen geloven wie ze was thuis, in het paradijs voor de komst van de mannen die je wreed gebruiken tot ze je afdanken en de bezemsteel, oma's wandelstok, hun bajonet…

Er zijn tenten met teilen en tenten met matrassen voor de meisjes en de vrouwen midden in het kamp achter het front waar ze levend begraven zijn Begraven wie ze waren Verlangend te sterven van de pijn, weg uit de hel van onbekende soldaten die worden geëerd, want wat zij doen gebeurt niet Omdat het niet mag, dus zullen zij de bloemen…

het zijn? het snikken is wit en onvermogend. het snikken is het snikken van een Somalische en het snikken duurt. oorlog is haar dode kind. oorlog is duurzaam. ka, zegt Chlebnikov, is de samenkomst van bewegingskrachten in een werkende cohesiebundel. kol. kamer. kanker. kasseien. kramp. kermen. kadaver. kapitaal.…

De kale kop de oorlam en de kwal Die krijgen 't steevast driewerf voor hun kiezen Het vuur lei na aan schenen hunner biezen Op hurken knielen fakkels met een knal Een robber vecht met oorvijg tot de bel De var krijgt rood, de joker buitenspel…