een droom neemt haar mee naar het jonge kind dat ze weer is ze ziet het bloed in de sneeuw hoe soldaten haar kalfje doden voelt hoe moeder haar omhelst de oude vrouw huilt als het ontroostbare kind dat ze eens was…

hoe breek je een schok als je niet weet van welke kant hij komen zal hoe blijf je waterdicht als de duimschroeven worden aangedraaid hoe kijk je terug naar waar het leven begon als het vernietigd wordt hoe je je oor op de rails legde om de trein aan te horen komen die je nog niet zag…

Het is niet direct mijn zaak, maar toch… In het luchtledige van aantallen waren zij verdwenen, opgegaan in anonieme lijsten zonder gezicht voor mijn lijn, die ongevaarlijk geacht werd, mijn ouders te jong, mijn grootouders heb ik gewoon gekend. Ik trouwde een vrouw die wel verbonden is en zij maakte het verhaal tot wereld voor mij…

Weer kwamen ze in zwarte gewaden met lange, stoffige baarden en duivelse ogen geen zwaard werd geheven om ze tegen te houden er was slechts een leger van lafhartige hazen dat met het stof tussen zijn benen een schuilplaats zocht en de vrouwen en kinderen stonden in de achterste rijen want eerst de mannen, zoveel mannen vooraan, in…

In de zee van 't wijde wereldgebeuren draait een reusachtige kwal in de rondte werpt pijltjes vol venijn om zich heen vlak naast haar buldert de strijdlustige storm van het harde Arabische krijgswezen die aanzet tot steeds wreder aanpakken verder _ onder de lage hemelboog waar de golven rustig en vredig welven op de maat van diepe overdenking…

vrouwen en mannen draaien en draaien klappen snel in de handen onder het bezwerende ritme van de drums vrouwen beantwoorden de liefdesliederen van de mannen zittend in de kring met zwaaiende rode zakdoeken in de hand de haren los het rijke erfgoed van Afghanistan van wie we zijn achtergelaten verlaten Afghanistan…

de loden zwaarte van angst in de doodstille kamer verspreidde de lucht van azijn papa staat stil het kind ziet een koffertje in papa’s hand wat gebeurt er papa buigt zich de koffer valt uit zijn grote hand hij neemt het kind in zijn armen mijn kind mijn kind fluistert hij papa’s haren kriebelen hij omhelst de moeder van…

onder loden luchten dwars door velden van knoop-en duizendblad sporen op stalen banen lange treinen een spoorslags verdwijnen naar Asgrauw-land waar het pokdalige gezicht van de dood loodwit aan prikkeldraad hangt…

herdenk de doden in twee minuten stilte een nachtegaal zingt een ode aan het leven dat gewoon doorgaat ondanks de wroeging de ijle klaagzang in volgepakte treinen ondanks de stilte zingt een nachtegaal in het struikgewas ondanks hamert een verre specht met tikkende kop acht keer per seconde tegen een dode uitgeholde boom…

Klemmende haiku: hoe zeg je heel eenvoudig wat stikmoeilijk is... Peinzend vertaal je wat er achter 'moeilijk' zit naar eigen zeggen. Schrale woorden die schrijnend zullen onthullen wat er conflicteert: haarkloverijen, rancuneuze spelletjes, raketaanvallen. Plotseling zie je hoe tegenstrijdigheden 't af moeten leggen. Wapenstilstand…

Waar is de vrede? Kind draait het hoofd stil naar de zwarte lucht. Waar is de vrede? Kind verstopt zich in de kelder. Waar is de vrede? Kind stelt zichzelf vragen. Waar is de vrede? Kind huilt donkere tranen. Waar is de vrede? Kind tuurt in het donker. Waar is de vrede? Kind schudt gillend broertje door elkaar. Waar is de vrede? Kind stampt…

de sluimering die lijkt te ontwaken in een figuurlijke windstilte van bevroren tijd een weten dat verborgen gaat achter zwijgen het verlangen naar een onbetreden landschap vrij van belastend gewicht niets is onbeschreven, alles ongeheeld en vervlochten met geheugenweefsel vroeg in de ochtend, een naderend moment als kind stel je soms…

De vijanden gevallen, mijn kameraden verraden, gesneuveld voor de richters met hun vuur. En ik die op het randje van geluk en onwaarschijnlijkheid overleefde. Nu nog alleen dit naakte voortbestaan, waaraan kan ik mij nog hechten? Een mens alleen doet niet zo veel, kan niet zo veel, want voor wie zou hij het nog doen? Immers, de…

Een stem sprak stil vanuit het struikgewas Mij werd een blik vergund in 't jappenkamp Toen daar mijn vader deel werd van die ramp Verzwegen trauma dat ik later las Hun namen in rood marmer op een lijst Beschut door bomen rond een park in Zeist…

Je kunt Levi uit zijn nachtmerrie bevrijden, hem redden op de drempel van zijn slaapvertrek dat zich langzaam vult met gas. Je kunt de afgerichte herder halen uit de ballen van de buurman die Rebekka wilde redden van het kamp. Je kunt de mens uit het beest halen waaruit hij voortkomt, op wie hij sprekend lijkt. - Hoe hard je dat ook ontkent…

Verzet is geheim, alleen de overwinnaar – kan het verklappen.…

raad of verraden duik of onderduiken schuil of verschuilen trouw of vertrouwen bon of voedselbonnen zet of verzetten zien of ontzien kijken of wegkijken mens of onmens een paar letters maakt het wezenlijke verschil tussen oorlog of vrede…

mamma er is soep vanavond het kind verstart staat stil met de beker in de kleine hand staart naar de natte plekken op de grond moeder zwijgt uit haar roerloze opgezette hand druppelt water traag trekt het kind de deken over mamma’s benen dan loopt het schoorvoetend naar buiten het in tranen gedrenkte stukje grond…

Excalibur, koningszwaard in de steen; alleen Arthur is waard om te strijden met dit zwaard, voor vrijheid, recht en welvaart. Nu is de strijd gestreden, het oorlogsleed geleden; tevreden rust het zwaard, bewaard in een heilig meer: in Vrede!…

Hoe staan de sterren daar in de nachthemel boven de stadsmuur en het geschreeuw van de strijders op het plein? Hier is het rustig, we vallen in slaap maar mijn lief hoort de dolkmannen komen en hij roept ons wakker: Nabij! de overgave van de stad is nabij! De Leeuw omhelst hem innig voor de ruiters hem omsingelen verminken en meenemen…