Is er een vrijheid zonder vloed die dunne lijnen op het strand overspoelt en kastelen van zand vormeloos verliezen doet. Als een vrijheid zonder scherpe randen, zonder exodus, zonder muren, zonder ijle lucht, of zwaar gemoed. Is er een vrijheid zonder herrie, in stilte, in kalmte, in rust, in vrede, in de koestering van lommerrijke schaduw…

er vliegt een vogel hoog in de lucht een torenklok luidt in regenlucht een druilige dag waarop alles mag niemand is veilig na het vallen van de vlag de molenzwengel die zijn wiel niet vindt staat stil bij nog zoveel molenwind helpers weg het oorlogsspel begint niemand weet waar de jager op zint het leven kent nog zoveel…

zwart wit beelden contrasteren arm en rijk kleurt verdeeldheid almaar indringender mensonterend dronk de één uit de fles vol propaganda terwijl men buiten over de lijken struikelden tekende verhongering gezichten, en werd nieuw leven eerder een doodvonnis toneelstukken vol pracht en praal werden opgevoerd een besnijdenis, een oproer…

Door huid heen gloeien de kastanjes van een vorige herfst een slapende morgen in een verdronken landschap ik groeide op in dit gewest stap door de spiegel en vervolg mijn tocht langs littekens hier zoekt tijd een woning -nauwelijks plaats voor zoveel ruimte- een lichtvoetig beeld versterft als schim later is slechts een geweerloop lang…

kan ik alles achterlaten nu ik eenmaal weet heb van verleden, dagen aan nachten keten met niets dan adem tekens verdwijnen, de kiem van glijdend geluk wanneer ontkenning breekt in assen doorheen het geweld van vuur kan ik, beroofd van verlangen, liefde in oprechtheid leggen of ben ik al te diep door het gestreepte sterven bevangen…

welke waarheid wordt gebeeldhouwd onderaan de urne terwijl onze handen wrijven over het gelaat van schaamte hoelang zal de trein blijven branden tussen losgehaakte windstreken die doorheen zwartgekalkte grachten de gruwel spoelen in de keel van menselijkheid en de vloed van vrede willen herwinnen zeg mij, wie richt het hoofd…

de nachten erna delen zij het kussen met mij ik laat de naaktheid toe, de dode handen in de spiegel, de schepper onder het puin van het geweten duizenden monden zwijgen gaan van hier naar daar, van daar naar hier, naar vaker en meer telkens anders ook voor mezelf de een helpt de ander tot er geen dag meer is, slechts grote, uitgeholde…

ik laat de stilte na als allerlaatste beeld elk oog, door zwart en wit omrand, hecht zich als een zwerver aan het spoor waarlangs zij liepen gekleed in flarden van wanhoop die bleven haken aan elkaars hand en het schrale, nog bestaande licht ik veeg gaten in de sneeuw wil met naakte voeten stemmen vinden achter de tralies van de aarde…

tot stompjes uitgekleed werden ogen gebroken in het godvergeten licht baarmoederloze barakken vol doden van vroeger tot nu waar ontbloot, duizenden en duizenden werden beroofd in een verschuivende, reeds verlaten, bestemming waar zijn de kinderen? een stil aanschouwen staart naar hier of elders naar gruwelijk, onverlost…

barakken waar doden verblijven half in muren, op betonnen vloeren, in oneffen uren half boven grijze wolken, ergens hoog ruggengraten, gebroken in een gracht met as en weke lijken, er is geen steen meer, niet eens een boom die nog kan slapen met mijn witte handen raak ik een naam aan, het glasraam waarachter ogenblauw staart naar wanhopige…

In de hitte van de strijd los van andere haat en nijd dezelfde kant opgaan. uitkomen op hetzelfde plein, een eendere taal spreken. Zonder uiting of woord in de bepalmde tuin van het witte huis onder een getralied balkon staan, blakerend in de voorjaarszon. Verkeren in de waan dat een opwapperend gordijn rond het middaguur de schaduw…

het is daar, deze dagen dat ik zag wijzers vielen uit uurwerken vielen op het ongrijpbare begrip waarin het ademen onbewoonbaar werd verklaard en een kind de gesloten mond van de dood het is daar, die dagen toen dat zij niet meer zagen het slapen of het gaan in nog minder lijf waaronder ze elkaar zochten het is daar, deze dagen…

geen vogel geeft er antwoord en de treurwilg prevelt tevergeefs: niet doodslaan naald na naald in ogen, ontredderd blauw nijptangen in bolle buiken trekken de dood naar lege handen; het geschreeuw waait door onbestaande ramen, vrouw na vrouw niet doodslaan trage messen sluipen door identieke lijfjes; harten op zwarte, naamloze…

haast naakt, lijf aan lijf vergrendelt magerte hun nachten betonschaduwen verschrompelen de dag, zoeken een plek om te ontlasten zij fluisteren de honger muren toe, vijf aan vijf hun pols klopt nauwelijks ramen enkel een zwarte mantel van sneeuw en een homp oud brood waarmee zij het ontbrekende kussen delen en waarin ze zichzelf…

hoe kan je onmenselijkheid begrijpen wreedheid nog dieper dan zonder grenzen stilte in alle mogelijke vormen wanneer de dood er niet meer toe doet het kan niet ik zwijg uit respect meer dan één minuut 1,1 miljoen keer ween ik zwart Auschwitz-Birkenau 20 februari 2012 (4)…

er is een weg die geen ander kan horen, een weg in het laatste licht van hun sterflijkheid het houdt mij in mijn stilte gevangen; duister, de gele vlek, het gloeiend ijzer van de dood buiten rouwt het wit terwijl de dag huilt om de zware boodschap van de boom die mij in zijn treurlied omhoog werpt naar de silhouetten van de wolken…

eerste sterren ter grootte van een handpalm dwingen mij naar de linkerkant van het raam de boom, al lijkt hij gespijkerd in zwarte aarde keert weer om de rest van zijn verhaal te vertellen ik leg het gele stof in de sneeuw, naast kleine voetstappen en zes jaarringen hoor slechts het wiegelied van de boom die met zijn takken zachtjes…

een Poolse vrieslucht waait binnen de tijd vertraagt wanneer een kale boom driehoog mij oud aankijkt zijn takken zijn dofgrijs en zwart aan de randen alsof hij treurt en me wil waarschuwen voor wat komen zal ik ril om reeds gevallen schaduwen en knik hem toe hij heeft het koud in zijn marmeren huid vol huiver ik ween…

Bij een dag is het niet gebleven maar die ene dag beklijft. En meer dan achttien lieten het leven. Wat echter blijft, is de kracht om tegen tirannie te vechten. De moed om met opgeheven hoofd de rug te rechten.…

verraden door hem waarvan je dacht dat hij je liefhad leek jouw lot bezegeld putte jij kracht uit de gegeven omstandigheden zette de wereld naar jouw hand danste jij de sterren van de hemel om te overleven wat miljoenen anderen niet meer na kunnen vertellen…