Voor Multatuli

Beste Bet Weter.

Je vind mij ietwat dogmatisch en star in mijn opvattingen.
Ik heb me dat in die zin aangetrokken, dat ik me afvroeg wat jou dan triggert.

Ik ben bang dat je een ferm standpunt, een uitgesproken mening, een op feiten gebaseerd oordeel, een op wetenschap gebaseerd oordeel, een helder standpunt, verwart met dogmatisme.

Misschien mag ik je daarom wijzen op Erasmus (in wiens schaduw ik overigens niet eens durf te staan!) die zéér scherpe uitspraken deed over de misstanden in Kerk van zijn tijd en Luther durfde te ontmaskeren als een doortrapte Jodenhater. Toch kun je hem met de beste wil van de wereld geen dogmaticus noemen - tenzij je het geloof in een persoonlijke 'god' als dogma(tisch) beschouwt (en Erasmus was een oprecht katholiek).

Anders gezegd: sommige uitspraken van mij komen kennelijk bij sommigen vrij hard over. Maar daarop kun je ook zeggen: ja, de waarheid is nou eenmaal hard... Baudet bijv. hoort niet graag dat hij notoire neonazistische en antisemitische en racistische en seksistische uitspraken doet, maar het is wél zo.

Ik ben bereid jou mening uiterst serieus te nemen en telkens bij wat ik schrijf me nog eens extra zal afvragen: klopt dit? komt dit over?. (Wat overigens niet wil zeggen dat ik mijn mening over allerlei zaken (in de maatschappij, maar ook bijv. aangaande regels binnen het snelsonnet of andere vormen van poëzie) zomaar overboord zet. Dat zou slapte zijn.

Ik bezig inderdaad heldere taal. Dat kan storend overkomen bij mensen die dat óf niet gewend zijn óf het met me oneens zijn. Nou, dat laatste is een makkie: ik sta open voor alle kritiek - maar dat wil niet zeggen dat ik álle kritiek kritiekloos binnen laat...

Vriendelijke groet,

Beste Bet Weter en RB.

Ik snap denk ik wel een beetje waarom jullie anoniem willen blijven, maar ik voel me er altijd een beetje unheimisch bij. That's it.

Beste RB.

Allereerst: bedankt voor je uitleg.

Maar over rijk rijm las ik ook:

Rijk rijm, ook wel rime riche of gelijkrijm genoemd, is begin- en volrijm in dezelfde lettergreep.

Op deze manier worden hele lettergrepen of woorden in klank gelijk.

Voorbeelden:

alleen - Heleen
dichten - dichtte
het avondlicht - in de avond ligt

Ik zie overigens niet in waarom ik geen rijk rijm zou mogen gebruiken. Het verruimt juist de mogelijkheden binnen het snelsonnet.

Een naam belet toch niet je verweervermogen. Als ik mijn echte naam zou gebruiken ken je me denk ik niet meer of minder. “What´s in a name” zei Shakespeare al.
Op mij kom je in eerste instantie niet over als vrijdenker Jan. Ik vind je zelfs ietwat dogmatisch en star in je opvattingen. De dirigerende wijze waarop je af en toe anderen meent te moeten terechtwijzen, of de weg te wijzen, duidt hierop. Is dat erg? Welnee. Maar bij een vrijdenker verwacht ik iets meer souplesse van de geest.

Beste Jan,

Verzonnen op onbezonnen is rijk rijm.
Verzonnen op onbegonnen rijmt wel.
Dit schrijft Van Dale erover:
rijk rijm
ver­ta­ling van Frans ri­me ri­che
rijm waar­bij ook con­so­nan­ten aan het be­gin van de rij­men­de let­ter­gre­pen over­een­stem­men, zo­als in ‘ge­no­men/vernomen’ en ‘licht/ligt’
= ge­lijk­rijm, let­ter­greep­rijm, ri­me ri­che.
Ook kun je er discussies bij Het Vrije Vers erover vinden.

Met vr. gr.

Beste Wim,

zoals op veel gebieden ben ik self made man op het terrein van het snelsonnet (en in het algemeen in de Republiek der Letteren...) Dat betekent voor mij per definitie dat ik opensta voor kritiek.

Kun je daarom uitleggen waarom ONbeZONnen niet op TOCH verZONnen mag rijmen? Sterker: dat het vloeken is!?

Ik ken die elementaire regels van het snelsonnet waar jij nadrukkelijk naar verwijst klaarblijkelijk niet of niet goed genoeg. Bij deze dus mijn serieuze vraag: kun je mij e.e.a. uitleggen en aangeven waar ik die regels kan vinden? Alvast bedankt!

Met vriendelijke groet,

Dank je voor je opmerkingen, Bet Weter.
Wat ik wel een beetje jammer vind is dat je je echte naam niet gebruikt. Nu kan ik me niet goed verweren... Maar waarschijnlijk heb je voor jezelf steekhoudende argumenten om het zo to doen, en dat respecteer ik.

Waar ik een glimlach niet kon onderdrukken was bij je opmerking: "Tracht eens wat vrijer te denken", omdat ik vanaf de jaren 70 van de vorige eeuw actief en passief me als vrijdenker heb gepresenteerd. Ik was enkele tientallen jaren redactielid van het Maandblad De Vrijdenker, heb een paar honderd artikelen over en vanuit vrijdenken in dat maandblad en elders geschreven, en ook vele tientallen keren lezingen over vrijdenken en aanverwante onderwerpen gehouden... (Of was je opmerking ironisch bedoeld?)

Ik schrijf meestal de "light verse versie" van het snelsonnet maar deze keer ("Over Multatuli") een snelsonnet waar ik dichters wijs op hun m.i. morele taak om (OOK) hun light verse te gebruiken om (AF EN TOE) maatschappelijke kritiek te spuien. Dat kan/moet dan wel op een lichtvoetige, vrolijke, ironische, sarcastische, humoristische wijze, zoals Multatuli dat bijv. deed. Overdaad schaadt, dat is zo, maar af en toe mag het toch best?

Poëtische groet,

Het is wel heel jammer dat deze site regelmatig censureert en niet alle gedichten of poëzie publiceert. Vooroordeel, aanames en onwetendheid lijken hierbij de maat aan te geven.

Plekken genoeg Jan om je taalkabaal te ventileren. Een snelsonnet is niet het geëigende medium hiervoor denk ik. Lighte verse weet je wel. Tracht eens wat vrijer te denken!

onbezonnen op verzonnen laten rijmen is vloeken tegen de meest elementaire regels van het snelsonnet

De strekking moge duidelijk zijn. Heldere taal, Jan. Het mag hier wel eens met meer nadruk gesteld, ook al zullen er altijd lachebekjes en zuurpruimen blijven die het er niet mee eens zijn. Dat je dit 'Voor' Multatuli hebt genoemd geeft nog scherper aan wat je bedoelt. Geen vrijblijvendheid, maar zeggen waar het op staat. Dat was zijn missie en in die geest mag er best meer geschreven en dus ook meer gedicht worden.
Ook al leent een snelsonnet zich niet altijd even makkelijk en vanzelfsprekend voor het '(ont)hullen van misse daden'. De kunst blijft om ook dan de dingen in een perspectief te zetten dat meer is dan oubolligheid en luim.