Snelsonnetten

snelsonnet (nr. 7.421):

Voor Multatuli

Het snelsonnet is vaak te lieve taal:
een traan, een lach, soms echt en toch verzonnen.
Een denker denkt. En schrijft, maar “onbezonnen”.
Hij schrijft niet cryptisch, maar smeedt taalkabaal

en daarom roept hij dichters op: sta op!
onthul de misse daden van de top

... Multatuli schreef: “De roeping van de mens is mens te zijn.” Dichters zouden zich dat moeten aantrekken. ...

Zie ook: https://janbontje.wordpress.com/

Schrijver: Jan Bontje
17 oktober 2021

Multatuli

taalkabaal

schrijven

kritiek

maatschappijkritiek

de-roeping-van-de-mens

misstanden

4.1 met 14 stemmen

186

Er zijn 11 reacties op deze inzending:

Naam:: Jan Bontje
Datum:: 20 oktober 2021; Beste Bet Weter.

Je vind mij ietwat dogmatisch en star in mijn opvattingen.
Ik heb me dat in die zin aangetrokken, dat ik me afvroeg wat jou dan triggert.

Ik ben bang dat je een ferm standpunt, een uitgesproken mening, een op feiten gebaseerd oordeel, een op wetenschap gebaseerd oordeel, een helder standpunt, verwart met dogmatisme.

Misschien mag ik je daarom wijzen op Erasmus (in wiens schaduw ik overigens niet eens durf te staan!) die zéér scherpe uitspraken deed over de misstanden in Kerk van zijn tijd en Luther durfde te ontmaskeren als een doortrapte Jodenhater. Toch kun je hem met de beste wil van de wereld geen dogmaticus noemen - tenzij je het geloof in een persoonlijke 'god' als dogma(tisch) beschouwt (en Erasmus was een oprecht katholiek).

Anders gezegd: sommige uitspraken van mij komen kennelijk bij sommigen vrij hard over. Maar daarop kun je ook zeggen: ja, de waarheid is nou eenmaal hard... Baudet bijv. hoort niet graag dat hij notoire neonazistische en antisemitische en racistische en seksistische uitspraken doet, maar het is wél zo.

Ik ben bereid jou mening uiterst serieus te nemen en telkens bij wat ik schrijf me nog eens extra zal afvragen: klopt dit? komt dit over?. (Wat overigens niet wil zeggen dat ik mijn mening over allerlei zaken (in de maatschappij, maar ook bijv. aangaande regels binnen het snelsonnet of andere vormen van poëzie) zomaar overboord zet. Dat zou slapte zijn.

Ik bezig inderdaad heldere taal. Dat kan storend overkomen bij mensen die dat óf niet gewend zijn óf het met me oneens zijn. Nou, dat laatste is een makkie: ik sta open voor alle kritiek - maar dat wil niet zeggen dat ik álle kritiek kritiekloos binnen laat...

Vriendelijke groet,

Naam:: Jan Bontje
Datum:: 20 oktober 2021; Beste Bet Weter en RB.

Ik snap denk ik wel een beetje waarom jullie anoniem willen blijven, maar ik voel me er altijd een beetje unheimisch bij. That's it.

Naam:: Jan Bontje
Datum:: 20 oktober 2021; Beste RB.

Allereerst: bedankt voor je uitleg.

Maar over rijk rijm las ik ook:

Rijk rijm, ook wel rime riche of gelijkrijm genoemd, is begin- en volrijm in dezelfde lettergreep.

Op deze manier worden hele lettergrepen of woorden in klank gelijk.

Voorbeelden:

alleen - Heleen
dichten - dichtte
het avondlicht - in de avond ligt

Ik zie overigens niet in waarom ik geen rijk rijm zou mogen gebruiken. Het verruimt juist de mogelijkheden binnen het snelsonnet.

Naam:: Bet Weter
Datum:: 19 oktober 2021; Een naam belet toch niet je verweervermogen. Als ik mijn echte naam zou gebruiken ken je me denk ik niet meer of minder. “What´s in a name” zei Shakespeare al.
Op mij kom je in eerste instantie niet over als vrijdenker Jan. Ik vind je zelfs ietwat dogmatisch en star in je opvattingen. De dirigerende wijze waarop je af en toe anderen meent te moeten terechtwijzen, of de weg te wijzen, duidt hierop. Is dat erg? Welnee. Maar bij een vrijdenker verwacht ik iets meer souplesse van de geest.

Naam:: RB
Datum:: 19 oktober 2021; Beste Jan,

Verzonnen op onbezonnen is rijk rijm.
Verzonnen op onbegonnen rijmt wel.
Dit schrijft Van Dale erover:
rijk rijm
vertaling van Frans rime riche
rijm waarbij ook consonanten aan het begin van de rijmende lettergrepen overeenstemmen, zoals in ‘genomen/vernomen’ en ‘licht/ligt’
= gelijkrijm, lettergreeprijm, rime riche.
Ook kun je er discussies bij Het Vrije Vers erover vinden.

Met vr. gr.

Naam:: Jan Bontje
Datum:: 18 oktober 2021; Beste Wim,

zoals op veel gebieden ben ik self made man op het terrein van het snelsonnet (en in het algemeen in de Republiek der Letteren...) Dat betekent voor mij per definitie dat ik opensta voor kritiek.

Kun je daarom uitleggen waarom ONbeZONnen niet op TOCH verZONnen mag rijmen? Sterker: dat het vloeken is!?

Ik ken die elementaire regels van het snelsonnet waar jij nadrukkelijk naar verwijst klaarblijkelijk niet of niet goed genoeg. Bij deze dus mijn serieuze vraag: kun je mij e.e.a. uitleggen en aangeven waar ik die regels kan vinden? Alvast bedankt!

Met vriendelijke groet,

Naam:: Jan Bontje
Datum:: 18 oktober 2021; Dank je voor je opmerkingen, Bet Weter.
Wat ik wel een beetje jammer vind is dat je je echte naam niet gebruikt. Nu kan ik me niet goed verweren... Maar waarschijnlijk heb je voor jezelf steekhoudende argumenten om het zo to doen, en dat respecteer ik.

Waar ik een glimlach niet kon onderdrukken was bij je opmerking: "Tracht eens wat vrijer te denken", omdat ik vanaf de jaren 70 van de vorige eeuw actief en passief me als vrijdenker heb gepresenteerd. Ik was enkele tientallen jaren redactielid van het Maandblad De Vrijdenker, heb een paar honderd artikelen over en vanuit vrijdenken in dat maandblad en elders geschreven, en ook vele tientallen keren lezingen over vrijdenken en aanverwante onderwerpen gehouden... (Of was je opmerking ironisch bedoeld?)

Ik schrijf meestal de "light verse versie" van het snelsonnet maar deze keer ("Over Multatuli") een snelsonnet waar ik dichters wijs op hun m.i. morele taak om (OOK) hun light verse te gebruiken om (AF EN TOE) maatschappelijke kritiek te spuien. Dat kan/moet dan wel op een lichtvoetige, vrolijke, ironische, sarcastische, humoristische wijze, zoals Multatuli dat bijv. deed. Overdaad schaadt, dat is zo, maar af en toe mag het toch best?

Poëtische groet,

Naam:: Christiene M. de Vries
Datum:: 17 oktober 2021; Het is wel heel jammer dat deze site regelmatig censureert en niet alle gedichten of poëzie publiceert. Vooroordeel, aanames en onwetendheid lijken hierbij de maat aan te geven.

Naam:: Bet Weter
Datum:: 17 oktober 2021; Plekken genoeg Jan om je taalkabaal te ventileren. Een snelsonnet is niet het geëigende medium hiervoor denk ik. Lighte verse weet je wel. Tracht eens wat vrijer te denken!

Naam:: Wim Overweg
Datum:: 17 oktober 2021; onbezonnen op verzonnen laten rijmen is vloeken tegen de meest elementaire regels van het snelsonnet

Naam:: Maxim
Datum:: 17 oktober 2021; De strekking moge duidelijk zijn. Heldere taal, Jan. Het mag hier wel eens met meer nadruk gesteld, ook al zullen er altijd lachebekjes en zuurpruimen blijven die het er niet mee eens zijn. Dat je dit 'Voor' Multatuli hebt genoemd geeft nog scherper aan wat je bedoelt. Geen vrijblijvendheid, maar zeggen waar het op staat. Dat was zijn missie en in die geest mag er best meer geschreven en dus ook meer gedicht worden.
Ook al leent een snelsonnet zich niet altijd even makkelijk en vanzelfsprekend voor het '(ont)hullen van misse daden'. De kunst blijft om ook dan de dingen in een perspectief te zetten dat meer is dan oubolligheid en luim.

Geef je reactie op deze inzending:

Week 16	Week 15
Week 14	Week 13
Week 12	Week 11
Week 10	Week 9
Week 8	Week 7
Week 6	Week 5
Week 4	Week 3
Week 2	Week 1
Week 0

Week 53
Week 52	Week 51
Week 50	Week 49
Week 48	Week 47
Week 46	Week 45
Week 44	Week 43
Week 42	Week 41
Week 40	Week 39
Week 38	Week 37
Week 36	Week 35
Week 34	Week 33
Week 32	Week 31
Week 30	Week 29
Week 28	Week 27
Week 26	Week 25
Week 24	Week 23
Week 22	Week 21
Week 20	Week 19
Week 18	Week 17
Week 16	Week 15
Week 14	Week 13
Week 12	Week 11
Week 10	Week 9
Week 8	Week 7
Week 6	Week 5
Week 4	Week 3
Week 2	Week 1

Week 52	Week 51
Week 50	Week 49
Week 48	Week 47
Week 46	Week 45
Week 44	Week 43
Week 42	Week 41
Week 40	Week 39
Week 38	Week 37
Week 36	Week 35
Week 34	Week 33
Week 32	Week 31
Week 30	Week 29
Week 28	Week 27
Week 26	Week 25
Week 24	Week 23
Week 22	Week 21
Week 20	Week 19
Week 18	Week 17
Week 16	Week 15
Week 14	Week 13
Week 12	Week 11
Week 10	Week 9
Week 8	Week 7
Week 6	Week 5
Week 4	Week 3
Week 2	Week 1
Week 0

Week 52
Week 51	Week 50
Week 49	Week 48
Week 47	Week 46
Week 45	Week 44
Week 43	Week 42
Week 41	Week 40
Week 39	Week 38
Week 37	Week 36
Week 35	Week 34
Week 33	Week 32
Week 31	Week 30
Week 29	Week 28
Week 27	Week 26
Week 25	Week 24
Week 23	Week 22
Week 21	Week 20
Week 19	Week 18
Week 17	Week 16
Week 15	Week 14
Week 13	Week 12
Week 11	Week 10
Week 9	Week 8
Week 7	Week 6
Week 5	Week 4
Week 3	Week 2
Week 1	Week 0

Week 52	Week 51
Week 50	Week 49
Week 48	Week 47
Week 46	Week 45
Week 44	Week 43
Week 42	Week 41
Week 40	Week 39
Week 38	Week 37
Week 36	Week 35
Week 34	Week 33
Week 32	Week 31
Week 30	Week 29
Week 28	Week 27
Week 26	Week 25
Week 24	Week 23
Week 22	Week 21
Week 20	Week 19
Week 18	Week 17
Week 16	Week 15
Week 14	Week 13
Week 12	Week 11
Week 10	Week 9
Week 8	Week 7
Week 6	Week 5
Week 4	Week 3
Week 2	Week 1
Week 0